Almanya’da ‘döner kıtlığı’ yaşanabilir: 375 avroluk zam gelmedi, çalışanlar iş bıraktı

Almanya’nın güneybatısında bulunan Birtat Meat World SE fabrikasında çalışan işçiler, maaş anlaşmazlığı nedeniyle yeniden greve gitti. Almanya’da en sevilen sokak lezzeti olan dönerin fiyatının artması ya da daha kötüsü, ülke genelinde döner kıtlığı yaşanabileceği endişeleri büyüyor.

Oksijen’de yer alan habere göre, Almanya’nın en büyük döner üretim tesislerinden biri olan Birtat fabrikasında haftalardır süren ve işçilerin aylık 375 avro zam talebiyle devam eden grevler, üretim hattının sık sık durmasına yol açıyor. İşçiler, maaşların aynı iş için çalışanlar arasında büyük farklılıklar gösterdiğini, ücretlendirme sisteminin ise şeffaf olmadığını belirtiyor. Sendika desteğiyle fabrikada tüm çalışanları kapsayan toplu iş sözleşmesi talep ediyorlar.

İşçilerin çoğunluğu Türkiye, Romanya ve Bulgaristan gibi ülkelerden gelen göçmenlerden oluşuyor. Soğuk hava koşullarının hakim olduğu fabrikada, etin tazeliği korunurken ağır şartlar altında uzun çalışma saatleri geçiriyorlar.

Euronews‘e göre geçtiğimiz Çarşamba günü işçiler fabrikaya yürüyerek iş bırakma eylemi yaptı, ana kapı önünde pankartlar açıp davullar çaldı, yüksek maaş ve sendikal haklar için sloganlar attı. Alman medyası, Birtat yönetiminin bugüne kadar taleplere yanaşmadığını bildirdi. Şirket yetkililerinden konuya ilişkin açıklama gelmedi.

BİRTAT NEDEN ÖNEMLİ?

Birtat, Stuttgart’ın 30 km kuzeyinde bulunan Murr şehrinde 30 yılı aşkın süredir döner üretimi yapıyor. Web sitesinde yer alan bilgilere göre dana, dana eti, tavuk ve hindi etinden 120 kiloya varan dev kebap şişleri hazırlıyor. İşçiler eti doğrayıp marine ettikten sonra uzun metal şişlere geçiriyor, ardından şoklama yöntemiyle dondurup Almanya genelindeki restoranlara gönderiyorlar.

Firma, binlerce dönerciye ve fast food restoranına aylık 13 milyondan fazla tüketiciye ulaşan ürün sağlıyor. Restoran sahipleri uzun sürecek bir grev durumunda döner fiyatlarının artabileceği ya da ürün bulunmasının zorlaşabileceği endişesini taşıyor.

FİYATLAR NE DURUMDA?

Dönerin fiyatı yıllar içinde yükseldi; 20 yıl önce yaklaşık 2,50 avroya satılan dönerin fiyatı bugün çoğu yerde 7 avro ve üzerine çıktı. Berlin Friedrichstrasse tren istasyonundaki küçük dönerci Pergamon Döner’de 68 yaşındaki Halil Duman, “Her şey zorlaşıyor. Hammadde pahalandı, artık kar etmek çok güç” derken, “Fiyatı daha da artırırsak müşteri kaybederiz” diyerek zorluğu özetliyor.

‘DÖNERİ ALMAN YEMEĞİ SANIYORLAR’

Döner, 1970’lerde Türkiye’den gelen göçmenler tarafından Almanya’ya getirilen ve zamanla Almanların en çok sevdiği fast food haline gelen bir lezzet. İsmi, Türkçe “dönmek” fiilinden geliyor; et, saatlerce döner ızgarada döndürülerek pişiriliyor ve ince ince kesiliyor.

Tahminlere göre Almanya’da yaklaşık 2,9 milyon Türk yaşıyor. Döner ise o kadar yaygın ki, birçok yabancı turist bu lezzeti Almanya’ya özgü sanıyor.

22 yaşındaki üniversite öğrencisi Nele Langfeld, sınav sonrası soluğu Pergamon Döner’de aldı. İşçi grevinden habersiz olduğunu söyleyen Nele, olası bir döner kıtlığı ve fiyat artışından hoşlanmayacağını belirtti:

“Bütçem sınırlı. Döner hem ucuz hem de doyurucu tek yemek. Böyle kalmalı.”