350’den fazla Grönlandlı kadına zorla doğum kontrolü

Bağımsız bir soruşturmanın yayımlanan raporuna göre, 1960’lardan itibaren 350’den fazla Grönlandlı yerli kadın ve kız çocuğu, Danimarkalı sağlık otoriteleri tarafından rızaları olmadan doğum kontrol yöntemlerine maruz bırakıldı. Bazı mağdurların 12 yaşında veya daha küçük olduğu belirtildi.

O dönemde çoğu genç olan kadınlara, rahim içi araç (spiral) takıldığı ya da hormonal doğum kontrol iğneleri yapıldığı ortaya çıktı. Kurbanların büyük kısmı neye maruz kaldıklarını bilmediklerini ya da kendilerinden onay alınmadığını ifade etti.

Kadınlar, utanç duygusundan ciddi enfeksiyonlara kadar uzanan fiziksel ve psikolojik travmalar yaşadıklarını anlattı. Raporda, bu uygulamaların amaçlarından birinin Grönland’daki nüfus artışını sınırlamak olduğu kaydedildi.

ÖZÜR VE TAZMİNAT DAVASI

Danimarka ve Grönland hükümetleri, geçen ay yayımladıkları ortak açıklamayla resmi olarak özür diledi. 24 Eylül’de başkent Nuuk’ta özel bir özür töreni yapılacak.

Geçtiğimiz yıl ise yaklaşık 150 kadın, Danimarka Sağlık Bakanlığı’na karşı tazminat davası açmıştı. Süreç halen devam ediyor.

1960’lar ve 1970’lerde, Grönland’daki doğurgan yaştaki kadınların yaklaşık yarısına spiral takıldığı tahmin ediliyor. Bu uygulama, Danimarka’nın yüzyıllar boyunca yerli halkı insanlık dışı politikalara maruz bırakmasının bir parçası olarak görülüyor.

Bunlar arasında, Inuit çocuklarının ailelerinden koparılarak Danimarkalı ailelere verilmesi ve ailelerin “ebeveynlik yeterliliği” adı altında ayrılması da yer alıyor.

Bağımsız heyet, 2023’te başlayan soruşturma kapsamında 354 kadının ifadelerini dinledi. Görüşülen kadınlar bugün 48 ila 89 yaşları arasında; olayların yaşandığı dönemde ise çoğunlukla 12–37 yaş aralığındaydılar. Bir kız çocuğunun 12 yaşın altında olduğu, ancak kimliğinin korunması için yaşının açıklanmadığı belirtildi.