23 gemi Gazze’ye ilerliyor: İsrail’in ablukasını aşmak mümkün mü?

İsrail donanmasının baskınına rağmen Küresel Sumud Filosu’nun 23 gemisi Gazze’ye doğru yol almaya devam ediyor.

Son 24 saatte 21 gemiye el konulurken, aralarında İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg’in de bulunduğu çok sayıda kişi gözaltına alındı.

Organizatörler, Gazze kıyısına 130 kilometre mesafede uluslararası sularda yapılan müdahaleyi “savaş suçu” olarak nitelendirdi.

Bu sabah yapılan açıklamada, kalan gemilerin Gazze’ye 46 deniz mili (yaklaşık 85 km) uzaklıkta olduğu duyuruldu.

Filo yola çıktığında, aralarında milletvekilleri, hukukçular ve insan hakları savunucularının da bulunduğu 500’den fazla aktivist gemilerdeydi.

Amaç, iki yılı aşkın süredir savaşın harap ettiği Gazze’ye insani yardım ulaştırmaktı.

İSRAİL’DEN AÇIKLAMA

İsrail Dışişleri Bakanlığı, gözaltına alınan aktivistlerin “sağlıklı ve iyi durumda” olduğunu açıkladı. Bakanlık, bu kişilerin Avrupa’ya sınır dışı edileceğini bildirdi.

İsrail, 2009’dan bu yana uyguladığı deniz ablukasının “silah kaçakçılığını önlemek için gerekli” olduğunu savunuyor.

Ancak bazı filo organizatörlerinin Hamas ile bağlantılı olduğu iddialarına dair kanıt sunulmuş değil.

ÖNCEKİ FİLO GİRİŞİMLERİ

Gazze ablukasını kırmak için daha önce de birçok girişimde bulunulmuştu:

• 2010 Mavi Marmara baskını: İsrail komandolarının Türk gemisine yaptığı baskında 10 aktivist hayatını kaybetti. Olay, dünyada büyük tepki topladı ve Türkiye-İsrail ilişkilerini krize soktu. İsrail 2013’te “operasyonel hatalar” nedeniyle özür diledi.
• 2011-2018: Daha küçük filolar İsrail tarafından Aşdod Limanı’na yönlendirildi, aktivistler gözaltına alındı. 2018’de bazı aktivistler, İsrail güçlerinin taser kullandığını açıkladı.
• 2024: Çeşitli filo girişimleri engellendi ya da Gazze’ye yaklaşamadan durduruldu.
• 2025 Madleen olayı: Haziran’da Katanya’dan yola çıkan Madleen gemisine İsrail donanması uluslararası sularda kimyasal sprey kullanarak müdahale etti. 12 aktivist gözaltına alındı, ardından sınır dışı edildi.

KÜRESEL SUMUD FİLOSU

Ağustos 2025 sonunda İspanya ve İtalya’dan yola çıkan filo, Yunanistan ve Tunus limanlarına uğradı. Başlangıçta 50’den fazla gemi ve 44 ülkeden yüzlerce aktivist yolculuğa katıldı.

Gemilerde Gazze halkı için gıda, ilaç, tıbbi ekipman ve temel ihtiyaç malzemeleri bulunuyordu. Yolculuk boyunca Malta ve Girit yakınlarında şüpheli dron saldırıları yaşandı, bazı gemiler zarar gördü. Doğu Akdeniz’e ulaşıldığında konvoy 44 gemiye düşmüştü.

Filo ilerledikçe dünya kamuoyunun ilgisi arttı. İspanya ve İtalya filoyu izlemek için savaş gemileri gönderirken, Avrupa’dan ve dünyanın birçok ülkesinden hükümetler itidal çağrısı yaptı.