Ticaret Bakanı Bolat’a göre Türkiye ihracatta tarihi rekora ulaştı: İhracat artıyor ama nitelik yok

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, toplam ihracatın 390 milyar dolara ulaştığını ve Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdığını açıkladı. Bolat Türkiye’nin artık dünyanın ticaret gücü haline geldiğini belirtirken uzmanlar ise nitelik ve döviz kazancının sürdürülebilirliği açısından tabloya temkinli yaklaşıyor.

AKP’nin 2011’de açıkladığı “Hedef 2023” vizyonunda, 2023 için yıllık 500 milyar dolar ihracat hedefi belirlenmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu hedefe olan inancını yıllar boyunca yinelerken 2023 ihracatı 255 milyar 777 milyon dolarda kalmıştı. 2025 geride kalırkan Bolat’ın açıkladığı veriye göre 390 milyar doların 270 milyar doları mal ihracatından elde edildi. Dış Ticarete Yön Verenler Derneği Başkanı Dr. Hakan Çınar, ihracatçının zorlandığı bir dönem için iddialı bir rakam olduğunu belirtse de gerçek bir başarı olmadığını ifade ediyor:

KG FİYATI 1.42 DOLAR

“Ne zaman dış ticaret fazlası veririz, ihracat artışı o zaman anlamlı olur. İhracatçıların fiyat tutturma konusunda ciddi sorunları sürüyor. Artık kur baskılamaya son verilmeli. İlk dokuz ayda TÜİK enflasyonu ile doların artış oranı aynı. Bu tesadüf değil, para politikasının sonucu. Reel enflasyon daha yüksek ama kur sabit; emek yoğun sektörlerde işletmeler müşteri kaybediyor.”

Prof. Erhan Aslanoğlu da yüksek katma değerli ürün ihracatının toplam ihracattaki payının yüzde 3 civarında olduğuna dikkat çekerek “Bu oran da büyük ölçüde savunma sanayisinden kaynaklanıyor. Yüksek teknoloji ürünlerde yelpazemiz dar. Ayrıca dünya ekonomisi dolar bazında büyürken önemli olan dünya ihracatındaki payımızın artması ama genelde yüzde 1 civarında seyrediyoruz” diyor. Prof. Öner Günçavdı ise karşılaştırmayı tarihsel gelişim açısından yapıyor. Türkiye’de özel sektör öncülüğünde sanayileşmenin 1960’larda başladığını hatırlatan Günçavdı, 1980’e kadar önceliğin ihracat olmadığı da düşünüldüğünde bugün 300 milyar doları aşmanın önemli bir seviye olduğunu kabul ediyor ancak ekliyor:

“Başarıyı değerlendirmek için bizimle aynı dönemde sanayileşen ülkelere bakmak lazım. Bu konuda ihracatı 700 milyar doları aşan Güney Kore ülkemize en çok benzeyen ülke. Onların ihracatının düzeyi ve niteliği düşünüldüğünde başarılı değiliz.”