SGK uzmanı değerlendirdi: Asgari ücrete ne kadar zam yapılması bekleniyor?

SGK uzmanı Özgür Erdursun’un köşe yazısında yaptığı analize göre, 2025 yılı Türkiye ekonomisinde çelişkili bir yıl oldu. Maaşlar ve zamlar kâğıt üzerinde yükseldi, resmi göstergeler dengelendi; ancak vatandaşın alım gücü hızla eridi.

2025’TE ÜCRET ARTIŞLARI

Yılın başında ve ortasında yapılan zamlarla maaşlar belirli oranda artırıldı:

Ocak ayında:

• Asgari ücret yüzde 30 artışla 22 bin 104 TL’ye yükseldi
• Memurlar ve memur emeklileri yüzde 11,54 enflasyon farkı aldı
• SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 15,75 artış gördü

Temmuz ayında:

• Memur ve memur emeklileri yüzde 15,57 zam aldı
• SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 16,67 oranında enflasyon farkı aldı

Böylece 2025 yılı boyunca kümülatif artışlar:

• SSK ve Bağ-Kur emeklileri: Yüzde 35,05
• Memurlar: Yüzde 28,91
• Asgari ücret: Yüzde 30

KAĞIT ÜZERİNDE DENGELİ, GERÇEKTE FARKLI

Merkez Bankası’nın 2025 yılı için belirlediği enflasyon hedefi yüzde 32–33 bandındaydı. Ancak halkın günlük yaşamda hissettiği enflasyon, resmi oranların çok üzerinde. Temel ihtiyaç harcamalarındaki fiyat artışları maaş artışlarını büyük ölçüde eritti.

GERÇEK ENFLASYON SOFRADA GÖRÜNÜYOR

Türk-İş verilerine göre:

• Dört kişilik bir ailenin açlık sınırı: 28 bin 412 TL
• Yoksulluk sınırı: 92 bin 547 TL
• Bekâr bir çalışanın yaşam maliyeti: 36 bin 984 TL
• Mutfak enflasyonu: aylık yüzde 1,58; yıllık yüzde 39,06; 12 aylık ortalama yüzde 40,22

Bu tabloya göre asgari ücretli bir çalışan açlık sınırının altında yaşamını sürdürüyor. Memur ve emekli maaşları da yoksulluk sınırının oldukça gerisinde.

HARCAMA SEPETİNDE FARKLAR VE VERGİ ETKİSİ

TÜİK’in enflasyon sepeti ile vatandaşın gerçek harcama sepeti birbirinden farklı. Alt gelir grubunun gelirinin yaklaşık yüzde 70’i gıda, kira, enerji ve ulaşım harcamalarına gidiyor. Bu kalemlerdeki fiyat artışları yüzde 50–70 seviyesinde olunca, halkın hissettiği gerçek enflasyon resmi rakamların çok üzerinde oluyor.

2025 boyunca dolaylı vergilerde ve üretici fiyatlarında yaşanan artışlar, harcamaların daha da pahalılaşmasına yol açtı. Ekonomik güvenin zayıflaması da “psikolojik enflasyon” algısını besliyor.

2026’DA ALIM GÜCÜ DAHA DA ZAYIFLAYACAK

İlk göstergelere göre 2026 yılında beklenen maaş artışları:

• Asgari ücret: Yüzde 20–25
• SSK ve Bağ-Kur emeklileri: Yüzde 13–14
• Memur maaşları: Yüzde 19–20

Piyasa fiyatlarının artışı devam ettiği sürece ücret artışları yaşam maliyetinin gerisinde kalacak. Bu da alım gücünün daha da zayıflayacağı ve yoksulluk sınırı ile maaş arasındaki makasın büyümeye devam edeceği anlamına geliyor.