Giresun Ziraat Odası Başkanı Karan: ‘Tekelci firma fındık üreticisini yıllardır sömürüyor’

Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, 2025 fındık sezonuna ilişkin yaptığı değerlendirmede, hem üreticilerin yaşadığı sorunları hem de piyasadaki dengesizliklerin nedenlerini detaylı şekilde anlattı. Karan, bu yıl fındık sezonunun oldukça sıkıntılı başladığını belirterek, şunları söyledi:

“Tarım Bakanlığı’nın açıklamış olduğu bir rekolte var. Bu rekolte ne kadar tutacak tabii onu bilemiyorduk ama şimdi pazara inen ve depodaki fındıklara baktığımız zaman bu rakamın 350 bin ton civarında kalacağını öngörebiliyoruz. 330-340 lira bandında gelen fındık piyasası bir anda 290 liralara kadar gevşeyebiliyor. Bunun değişik etkenleri var. Birinci etken, üreticinin malına sahip çıkmaması. Fındık fiyatı hızlı bir şekilde artacak, yani çok yukarılara gidecek beklentisi oluşunca ve saklama yeri olmayınca üretici malını emanete veriyor. Yani emanete verilen fındık da artık satıcının kontrolüne, oradan da ister istemez tekelci firmanın kontrolüne geçmiş oluyor.”

“DEPO SORUNU ÇÖZÜLMEDEN FİYAT İSTİKRARI SAĞLANAMAZ”

Karan, üreticinin fındığını emanete vermek zorunda kalmaması için depo ihtiyacının mutlaka karşılanması gerektiğini belirterek, “Her üreticinin depo ihtiyacını karşılayacak bir sistem oluşturulmalı. Emanet fındığı engelleyebilirsek, fiyat düşüşünü de engelleyebiliriz. Yıllardır tekelci firma fındık üreticisini resmen sömürüyor. Sanki bir kapitülasyon uygulanmış gibi hareket ediyor. Ama Rekabet Kurulu’nun ne hikmetse bu firmaya ciddi manada bir ceza yazdığını biz görmedik. Biz artık bundan rahatsız olmaya başladık. Hem Rekabet Kurulu’nun bu yaklaşımından hem tekelci firmadan rahatsız oluyoruz. Yetkililerin bu konunun üzerine gitmesi gerekir” dedi.

“SICAKLAR VE KAHVERENGİ KOKARCA RANDIMANI DÜŞÜRDÜ”

Karan, temmuz ve ağustostaki aşırı sıcakların yanı sıra kahverengi kokarcanın da kaliteyi düşürdüğünü belirterek, “Bu yıl fındıkta buruşukluk oranı çok arttı, randıman düştü. Sahil kesiminde 35-40, bazı batı bölgelerinde ise 20 randıman civarında ürün var. Fındığın 10 dolar seviyesinin üzerine çıkması gerekirken 9 dolar seviyelerinden geriye düşürüldü. Ancak ilerleyen günlerde piyasa ihtiyacına göre fiyatın tekrar yukarı yönlü hareket edeceğini düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

“KAHVERENGİ KOKARCA İLE MÜCADELEDE ÜRETİCİLER SORUMLULUK ALMALI”

Karan, kahverengi kokarcanın bölgedeki varlığının arttığını ve üreticilerin mutlaka bireysel mücadeleye katılması gerektiğinin altını çizerek, şunları söyledi:

“Kokarca zararlısı geçen yıla göre arttı. Şimdi kışı geçirmek için evlere ve kapalı alanlara yöneldiler. Bu dönem mücadele için en uygun dönemdir. Kapalı mekanlara gelen zararlılar fenomen tuzaklarla toplanıp imha edilmelidir. Mart sonuna kadar bu kolay ama havalar ısındıktan sonra herkes arazisine ilaçlama yapmazsa başarı zor. Devletin tek başına gücü yetmiyor, vatandaş ürününü korumak için bu mücadeleye katılmalı.”