Çin ihracat kapılarını açtı: Türkiye de o ülkeler arasında!

ABD’nin gümrük tarifeleri ve diğer ticaret kısıtlamalarına rağmen Çin’in ihracatındaki yükseliş dikkat çekiyor. Başkan Donald Trump döneminde başlayan ticaret gerilimi, Çin’in ABD’ye ihracatını azaltırken, ülke bu kaybı diğer pazarlardaki ihracatını artırarak dengeledi.

Temmuz ayında Çin’in toplam ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,2 artarak 322 milyar dolara yükseldi. Bu oran, haziran ayındaki yüzde 5,8’lik artış beklentisinin üzerine çıktı.

AVRUPA, ASYA VE DİĞER PAZARLARDA GÜÇLÜ BÜYÜME

Bloomberg’in analizine göre, temmuz ayında yaşanan artışın temel nedeni, Avrupa Birliği, Güneydoğu Asya, Hong Kong, Avustralya ve diğer bölgelere yapılan güçlü sevkiyatlar oldu. Bu artış, ABD’den gelen alımlardaki dört aylık çift haneli düşüşü fazlasıyla telafi etti.

BNP Paribas SA’nın Çin Başekonomisti Jacqueline Rong, “Çin’in son üç aydaki güçlü ihracat performansının ardında ABD dışı pazarlara yapılan sevkiyatlar var” dedi. Rong ayrıca Latin Amerika ve Afrika gibi bölgelerde de Çin’in ihracatının yükseldiğini vurguladı.

Yuan’ın ABD dışındaki para birimlerine karşı değer kaybetmesi de Çin mallarının rekabet gücünü artırarak dış satışlara katkı sundu.

ABD’YE DÜŞÜŞ, AB VE ASEAN’A ARTIŞ

Çin’in ABD’ye ihracatı temmuzda yüzde 21,6 oranında azaldı. Buna karşılık, Avrupa Birliği’ne yüzde 9,3, ASEAN ülkelerine ise yüzde 16,8’lik artış kaydedildi. İthalat ise aynı dönemde yüzde 4,1 yükseldi.

Pekin ve Washington arasında devam eden ticaret görüşmeleri kapsamında 90 günlük gümrük tarifesi ateşkesi gündemde. Çin tarafı, İsveç’teki görüşmeler sonrası ateşkesin uzatılmasında uzlaşıldığını bildirirken, ABD’li yetkililer son kararı Başkan Trump’ın vereceğini belirtiyor.

DİĞER ÜLKELERİN KONTROLLERİ BELİRLEYİCİ OLABİLİR

Bloomberg analizinde, “Temmuz verileri, ABD ile azalan ticarete rağmen Çin ihracatının genel olarak dirençli kalabileceğini gösteriyor. Asıl risk, diğer ülkelerin ABD ile ticaret anlaşmaları çerçevesinde geçiş kontrollerini sıkılaştırıp sıkılaştırmayacağı” yorumu yapıldı.

Yuan’ın temmuzdan bu yana kısmen toparlansa da, genel olarak uzun yıllardır benzer para birimlerine karşı daha zayıf seyretmesi, ihracata katkı sağladı.

İKİNCİ YARIDA YAVAŞLAMA BEKLENİYOR

Bazı ekonomistler, firmaların artan stokları eritmeye çalışması nedeniyle yılın ikinci yarısında ihracat artışında yavaşlama yaşanabileceğini öngörüyor. Ayrıca, Çin’in nihai ürün ve bileşenlerde üçüncü ülkelere bağımlılığı arttı. Bu eğilim, Trump’ın ticaret savaşları sonrası daha da hız kazandı.

2017’de Çin’in Vietnam ve Meksika üzerinden ABD’ye yönelik toplam katma değerli üretimdeki payı yüzde 14 iken, 2023’te bu oran yüzde 22’ye çıktı.

ÇİP VE ARAÇ SATIŞLARINDA YÜKSELİŞ

Temmuz ayında Çin’in çip ihracatı artarken, bu durum küresel yarı iletken talebindeki ve yapay zeka teknolojilerindeki büyümeyle ilişkilendirildi. Gemi ihracatı düşerken, yurt dışı araç satışları yüzde 19 artış gösterdi. Makine ve ileri teknoloji ürünlerinde de ihracat artarken, nadir toprak elementleri ihracatındaki düşüş altıncı ayında da sürdü.

Bakır, demir cevheri, soya fasulyesi ve ham petrol ithalatında ise yıllık bazda artış görüldü.

TİCARET FAZLASI 1 TRİLYON DOLARI AŞABİLİR

BNP Paribas’tan Rong, ithalattaki yükselişin kalıcı olmayabileceğini belirtirken, Çin’de emlak sektöründeki durgunluğun temmuzda derinleştiğini ifade etti.

Temmuz ayında Çin’in dış ticaret fazlası 98,2 milyar dolar oldu. Bu rakam, haziran seviyesinin altında olsa da tarihsel ortalamanın oldukça üzerinde yer aldı. Mevcut eğilim sürerse, 2025 yılı itibarıyla Çin’in ticaret fazlası 1 trilyon doları aşabilir.

TÜRKİYE’YE YÖNELİK İHRACAT DA YÜKSELİYOR

Çin’in Türkiye’ye yönelik ihracatı da artış eğilimini sürdürüyor. Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’nin temmuzda Çin’den yaptığı ithalat yüzde 11,4 artışla 4,6 milyar dolara yükseldi. Ocak-temmuz döneminde ise bu rakam yüzde 13,5 artışla 28,6 milyar dolara ulaştı.

Bu dönemde Çin, Türkiye’nin ithalatında yüzde 13,5 payla ilk sırada yer aldı.

Çin’in Türkiye ve ABD dışındaki pazarlara yaptığı ihracatın artması, yerli üreticiler için rekabet baskısını artırıyor. Bu nedenle bazı sektörlerde Çin menşeli ürünlere karşı gümrük önlemleri talep ediliyor.