Şap hastalığı, yüksek maliyetler ve ithalat baskısı kırmızı et piyasasını kilitledi: Ette kriz derinleşiyor

Türkiye’de kırmızı et piyasasında yaşanan dalgalanma hem üreticiyi hem de tüketiciyi zorluyor. Elazığ Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Çiçek, 2026 yılının hayvancılık açısından son derece zor geçeceğini belirterek “Şap hastalığı sektörü 10 yıl geriye götürdü. Artık ucuz et görmek hayal oldu” dedi. Hayvancılık sektörü uzun süredir kriz içinde. Büyükbaş hayvan sayısı 2020-2024 döneminde 18.1 milyondan 16.9 milyona düştü. ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) raporuna göre ise Türkiye hayvan ithalatında dünya ikincisi konumunda. Et ithalatı da hızla artarken Et ve Süt Kurumu (ESK) Genel Müdürü Mücahid Taylan’ın Macaristan’da et ticareti yaptığı iddiası da sektörün gündemindeydi.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, artan girdi maliyetlerinin krizi derinleştirdiğine dikkat çekerek üreticiyi desteklemek yerine fiyat baskısı ve ithalat politikalarının sorunları ağırlaştırdığını söyledi. Suiçmez, TÜİK’in Ekim 2025 tarımsal girdi fiyat endeksinde et ve süt üretimindeki en önemli maliyet kalemi olan yem fiyatlarında yüzde 35.5, veteriner harcamalarında yüzde 65.2 artış yaşandığını söyledi. Et ve Süt Kurumu’nun yaptığı canlı hayvan ve hazır et ithalatın et fiyatlarını düşürmediğini belirten Suiçmez, “Hayvan sayısı azalırken kırmızı et fiyatlarının artması kaçınılmazdır. Yerli üretici korunmadıkça fiyat artışı sürecektir” dedi.

5 KİLO ETİN 1’İ İTHAL

Mehmet Çiçek’in verdiği bilgilere göre ise şap hastalığı tam olarak kontrol altına alınmadan son bir ayda fiyatlar yüzde 20-25 oranında yükseldi. Şap korkusuyla yılın ilk aylarında hayvanların erken kesildiğini belirten Çiçek, “Şu an piyasada yerli besilik hayvan yok. Besiciler dana bulamıyor, fiyatlar çok yüksek” dedi.

Arz açığı nedeniyle ithalatın arttığını vurgulayan Çiçek, Et ve Süt Kurumu ile Tarım Bakanlığı’nın karkas ve kasaplık et ithalatıyla piyasayı baskılamaya çalıştığını söyledi. “Bugün Türkiye’de tüketilen her 5 kilo etin 1 kilosu ithal. Ya ithal dana ya ithal besi ya da karkas et tüketiyoruz. Sorun yalnızca şap hastalığı değil. Yemlerin yaklaşık yüzde 60’ının ithal edilmesi maliyetleri artırıyor, mera hayvancılığı büyük ölçüde bitmiş durumda. Enflasyon yüksek, girdiler pahalı. Küçük aile işletmeleri ayakta kalmakta zorlanıyor” dedi.

ASGARİYLE ET ZAMLANDI

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, asgari ücretin açıklandığı hafta kırmızı et fiyatlarında sert artış yaşandığını belirtti. Gürer’e göre 11 Aralık’ta kilogramı 528 lira olan dana bıçak yağsız et, 25 Aralık’ta 569 liraya çıktı. Kuzu etinde de bir haftada 8 liralık artış görüldü. “Asgari ücret açlık sınırının altında belirlenirken et fiyatları hızla yükseliyor. Üretici zararda, vatandaş et alamıyor. İktidar süreci seyrediyor” diyen Gürer, ithalata ayrılan kaynakların yerli üreticiye aktarılması çağrısında bulundu.