Cezayir Meclisi, Fransız sömürgeciliğini suç sayan yasa tasarısını oy birliğiyle kabul etti

Cezayir devlet televizyonunda yayınlanan habere göre, oylama Meclis Başkanı İbrahim Bugali‘nin başkanlığında halka açık yapıldı.

Oylamada yasa tasarısının ‘oy birliğiyle’ kabul edildiği aktarılırken, oylamanın ardından milletvekillerinin Cezayir bayrağı sallayarak, “Huzur içinde yat şehit, mücadeleye devam” sloganları attığı kaydedildi.

Cezayir parlamentosunun 130 yıldan fazla süren Fransız sömürgeciliğini suç sayan bir yasa, böylece halka açık bir oturumda ilk kez onaylanmış oluyor.

FRANSA’NIN CEZAYİR’DEKİ KİRLİ SİCİLİ

Meclis Başkanı Bugali, oylama öncesinde yaptığı açıklamada yasayla birlikte, Fransız sömürge suçlarının sayılması, Fransa devletinin sömürgeci geçmişinden doğan sorumluluğunun belirlenmesi, tanıma ve özür talep mekanizmalarının oluşturulması ile sömürgeciliği övmeyi veya propagandasını yapmayı suç sayan cezai tedbirleri içerdiğini belirtmişti.

Metinde ayrıca, Fransız sömürgeciliğine atfedilen 30’dan fazla suç sıralanırken, bunlar arasında Sahra bölgesindeki nükleer denemeler ve patlamaların yol açtığı çevresel ve insani tahribat, sivillerin öldürülmesi, uluslararası yasaklı silahların kullanılması ve mayın döşenmesi yer alıyor.

Batı Sahra halkının kendi kaderini tayin hakkını savunan Cezayir ile eski sömürgeci güç Fransa arasındaki ilişkiler, Paris’in Batı Sahra meselesinde Fas’ın önerisini kabul etmesiyle son aylarda gerilime sahne oluyor.

AFRİKA’DAKİ KARA LEKE

Cezayir, Fransa’nın 1830’lara uzanan işgaline karşı, 1 Kasım 1954‘te bağımsızlık mücadelesine başladı. Yaklaşık 1,5 milyon kişinin hayatını kaybettiği çetin mücadele sonucu 1962‘de bağımsızlığına kavuştu.

İnsan hakları örgütleri ve tarihçiler, Fransa’nın 1830-1962 yıllarındaki sömürge döneminde Cezayirlilere yönelik katliamlar gerçekleştirildiğini ve yüz binlerce kişinin tehcir edildiğini belirtiyor.

Cezayir İnsan Hakları Savunma Birliği, sömürge döneminde yaklaşık 10 milyon kişinin öldürüldüğünü kaydediyor.

Fransa, Afrika’daki sömürgeci tarihinin en güncel ve en kanlı örneği olan Cezayir’deki suçlarını hala resmen tanımıyor.

Cezayir’de her yıl 18 Şubat, Fransa sömürgesine karşı verilen mücadelede hayatını kaybedenler anısına Ulusal Şehit Günü olarak anılıyor.