Günümüzde tekstil ürünlerinde kullanılan elyafın yaklaşık %64’ü sentetik. Doğal elyaftan daha fazla rağbet gören sentetik elyaflar fosil yakıtlardan üretiliyor, bu nedenle de mikroplastik kirliliğine yol açıyor. Sürdürülebilirlik Akademisi’nin bu yıl ikincisini gerçekleştirdiği Uluslararası Yeni Plastik Ekonomisi Konferansı, döngüsel bir ekonomi vizyonuyla plastikte değişimi hızlandırmayı hedefliyor. Konferansta tekstilde döngüsellik için iş birliğinin önemine dikkat çeken dünyanın lider endüstriyel iplik üreticisi Coats’un EMEA Bölgesi Pazarlama Direktörü Tevfik Çağatay Seçilmiş, 2030 yılına kadar tüm ürünleri petrol bazlı malzeme kullanmadan üreteceklerini açıkladı.
Dünya çapında elyaf üretimi 2000 yılından bu yana iki katına çıktı ve artmaya devam ediyor. Araştırmalara göre, 2020 yılında dünya çapında üretilen elyafın yaklaşık %52’si polyesterdi. Tekstil sektöründe kullanılan sentetik elyafın %70’inden fazlası giyim ve ev tekstili ürünlerinin üretiminde kullanılırken geri kalan bölümü teknik tekstil ürünlerinde ve endüstriyel alanda kullanılıyor. Üretilen elyafın yaklaşık %97’si ise işlenmemiş ham maddelerden elde ediliyor. Tekstil sektörü, son yıllarda geri dönüştürülmüş polyester kullanımına geçmeye başlasa da geri dönüşüm anlamında hâlâ kat edilecek yol var. Çünkü hâlihazırda tekstil üretiminde kullanılan elyafın sadece %1’inden azı, kullanım ömürlerinin sonunda yeni tekstil ürünlerinde kullanılmak üzere geri dönüştürülüyor.
Tekstil sektöründe döngüselliği odağına alarak sektördeki en geniş inovatif dikiş ipliği yelpazesini sunan Coats, ürünlerini sürdürülebilir malzemelerle üreterek geri dönüşümü kolaylaştırıyor. Sürdürülebilirlik Akademisi’nin bu yıl ikincisini gerçekleştirdiği Uluslararası Yeni Plastik Ekonomisi Konferansı’na konuşmacı olarak katılan Coats EMEA Bölgesi Pazarlama Direktörü Tevfik Çağatay Seçilmiş, Coats’un sürdürülebilirlik vizyonunu; tekstil, otomotiv, telekomünikasyon, enerji ve kişisel koruyucu donanım gibi farklı sektörler için geliştirdikleri inovatif çözümleri anlattı.
Döngüselliğe ulaşmada en büyük zorluk: Farklı materyallerin ayrışması
Tekstil sektörü için döngüsel üretim modeli temelinin tasarım olduğunu belirten Seçilmiş, şunları söyledi: “Geleceğin tekstil ürünlerinin, kolaylıkla geri dönüştürülebilecek ve yeniden kullanılabilecek şekilde tasarlanması gerekiyor. Tekrar kullanılamayacak kadar yıpranan giysiler atılacak çöp değil bilakis yeni bir kullanım döngüsünün ham maddeleri. Oysa ki tekstil ürünlerinin çoğunun katı atık depolama sahalarına gönderildiğini veya yakıldığını görüyoruz. Bunun nedeni ise tekstil ürünlerinin çok sayıda farklı malzeme ve bileşenden oluşması ve bu bileşenleri ayırmanın zor olmasıdır. Hâlihazırda giysilerde kullanılan farklı materyaller birbirlerinden çoğunlukla elle ayrılıyor. Bu yüzden döngüselliğin henüz giysinin tasarım aşamasında başlaması ve değer zincirinin her bir halkasının da bu konuda üzerine düşeni yapması gerekiyor”.
Giysilerin kolay ve az maliyetle geri dönüştürülmesi için inovatif dikiş iplikleri geliştiriyor
260 yılı aşkın bir süredir giysileri bir arada tutan iplikler tasarlama ve üretme konusunda uzman olan Coats için inovasyonun ileriye dönük daha sürdürülebilir çözümler geliştirmek adına kritik öneme sahip olduğunu söyleyen Seçilmiş, “Coats olarak geleceğin giysilerinin, kolaylıkla geri dönüştürülebilecek şekilde tasarlanması gerektiğinin bilinciyle hareket ediyor ve bunu üç şekilde sağlamayı taahhüt ediyoruz. Öncelikle dikiş ipliklerinin malzeme türü açısından kumaşla uyumlu olması, böylece kumaşla aynı kimyasal süreç izlenerek geri dönüştürülebilmesi gerekiyor. Ardından, dikişlerin kolay ve düşük maliyetli bir şekilde sökülmesini kolaylaştıran iplik ihtiyacı ortaya çıkıyor. Üçüncü olarak da bu iplikleri mümkün olduğunca geri dönüştürülmüş tekstil malzemelerini kullanarak geliştirmemiz gerekiyor” diye konuştu.
2030 yılında tüm ürünlerini petrol bazlı malzeme kullanmadan üretecek
Kendi türünde suda çözünebilen ilk iplik olan Coats EcoCycle’ı kısa süre önce piyasaya sürdüklerini söyleyen Seçilmiş, “Coats EcoCycle dikiş ipliği, kullanım ömrü sona eren giysiler yıkandığında çözünerek dikişlerin çözünmesi sağlıyor. Böylece giysiler parçalarına daha kolay ayrılıyor ve bileşenleri ayrıştırılarak geri dönüştürmeyi kolaylaştırıyor. Giysilerde kullanılan malzemeyle uyumlu olan %100 Lyocell EcoRegen ise selülozik yapısı nedeniyle diğer selülozik bazlı malzemelerle birlikte kullanılabiliyor ve aynı kimyasal geri dönüşüm sürecine tabi tutulabiliyor. Böylece giysiler dikişleri sökülmeden geri dönüştürülebiliyor. Döngüsel sürece uygun olarak ürettiğimiz EcoVerde ürün grubumuzda da %100 geri dönüştürülmüş sentetik dikiş iplikleri yer alıyor. Geri dönüştürülmüş malzemelerin işlendiği tüm tesislerimizin Global Recycled Standard sertifikasına, tedarik ettiğimiz malzemelerin de sertifikalı olmasına özen gösteriyoruz. 2030 yılında tüm ürünlerimizi polyester ve naylon gibi petrol bazlı malzemeler kullanmadan üreteceğiz. Ayrıca dünya çapında tükettiğimiz enerjinin %70’ini de yenilenebilir kaynaklardan elde etmeyi hedefliyoruz.”
Hibya Haber Ajansı