Bağırsakta üretilen gazlar, gıda kalıntılarının bakteriler tarafından fermantasyonu sonucu ortaya çıkar. Bu gazlara yiyerek veya içerek alınan hava da eklenir. Ortalama olarak, her insan günde 0,5 ile 1,5 litre arasında gaz üretir. Kolonda gaz biriktiğinde buna aerokoli denir. Bunun nedeni hem aşırı gaz üretimi hem de bu gazların geçişi ve ortadan kaldırılması bozukluklarıdır.
Gazlar ortadan kaldırılmazsa birikebilir ve karın ağrısı başta olmak üzere çeşitli sorunlara neden olabilir.
Gaz haricinde bazı besinler de sindirim sorunlarına ve mide ağrılarına yol açabilir. İşte gaz ve mide ağrılarına neden olabilen 10 besin grubu.
KARBONHİDRAT AÇISINDAN ZENGİN BESİNLER
Karbonhidrat açısından zengin birçok gıda bağırsak florasının dengesini değiştirerek şişkinliğe neden olabilen iltihaplı bir süreci tetikler. Bu yiyecekler arasında hamur işleri ve pizza gibi un bazlı gıdalar ve kekler, kurabiyeler, rafine tahıllar ve tatlılar gibi şeker oranı yüksek gıdalar bulunur.
Simit, kraker, kek ve makarna gibi besinler de şişkinliğe neden olabilir. Ayrıca özellikle hassas bir sindirim sistemine sahip kişilerde bu yiyeceklerin çok fazla tüketilmesi mide rahatsızlığına da neden olur. Bu gıdaların çoğu temel besinleri içerir ve iyi emilir. Ancak şişkinlik çekiyorsanız, bağırsaklarınızın onları emip ememediğini görmek için onları diyetinizden çıkarmayı deneyebilirsiniz. Ardından, hangisinin özellikle sindiriminizi bozduğunu görmek için bunları yavaş yavaş diyetinize ekleyin.Tehlikeli olabilecek mide ağrılarını asla görmezden gelmeyin.
YAĞ ORANI YÜKSEK GIDALAR
Üç tip yağ, iltihaba neden olabilir ve obeziteye katkıda bulunabilir. Bunlar trans yağlar, hayvansal doymuş yağlar ve omega 6 yağlarıdır. Bunlar aynı zamanda sağlığımız için de gereklidir. Ancak çoğu kişi omega 3’e kıyasla çok fazla omega 6 yağ asidi tüketir ve bu dengesizlik iltihaplanmaya neden olur.
Salam, pastırma ve diğer işlenmiş etler, mısır, soya, ayçiçek yağları, tereyağı, peynir ve diğer tam yağlı süt ürünleri ve fast foodlar bu tür yağlar içerir ve fazla tüketimleri sindirim sorunlarına neden olabilir.
LAKTOZ AÇISINDAN ZENGİN BESİNLER
Sütler çok miktarda laktoz içerir ve ince bağırsakta laktaz adı verilen bir enzim tarafından parçalanır. İnsan vücudu, anne sütünden ayrıldıktan sonra laktaz üretimini azaltır. Laktoz hızla fermente olabilen bir karbonhidrattır. Aşırı tüketim, bakterileri daha fazla çalıştırarak gaza neden olur.
YÜKSEK FRUKTOZLU GIDALAR
Fruktoz birçok gıdada doğal olarak bulunur, ancak yüksek fruktozlu mısır şurubunun birçok endüstriyel gıdada bulunması nedeniyle çok fazla tüketilir. Bal ve agave nektarı, örneğin akçaağaç şurubundan çok daha fazla miktarda fruktoz içerir. Çok fazla içeren yiyecekler gaz, şişkinlik ve ishale neden olabilir.
Araştırmalar, fruktoz içermeyen bir diyet uygulanan irritabl barsak sendromlu hastaların daha az geğirme, şişkinlik ve ishali olduğunu göstermektedir. Araştırmalar ayrıca yüksek fruktozlu mısır şurubunun özellikle bel çevresinde aşırı kilo ile ilişkili olabileceğini gösteriyor.
Enginar, bakla, kuşkonmaz, kuru domates ve diğer sebzeler, mısır şurubu, meyve suyu konsantreleri, bal, elma, kiraz, mango, armut, karpuz ve diğer meyveler fruktoz içerir.
FRUKTAN İÇERİĞİ YÜKSEK GIDALAR
Fruktanlar bir lif türüdür ve bu nedenle sindirime ve genel sağlığa fayda sağlayabilir. Ancak, lif insan vücudu tarafından sindirilemez ve lif türüne ve bağırsaklarınızdaki bakteri türüne bağlı olarak değişen derecelerde şişkinliğe neden olur. Fruktanlar, başta buğday olmak üzere çok çeşitli gıdalarda bulunur.
Buğday, arpa, çavdar, hurma, greyfurt, erik, nektarin, üzüm, taze fasulye, soya fasulyesi, enginar, sarımsak ve soğan fruktan içerir.
YÜKSEK GAZ ÜRETEN GIDALAR
Bu gıdalar galakto-oligosakkaritler adı verilen şeker zincirleri içerir. İnsan vücudu bu zincirleri kıracak enzimlerden yoksundur; bu yüzden fasulye gibi gıdalarda bulunan bu şeker zincirleri bağırsak bakterileri için besin olur. Bakteriler bu şeker zincirlerini tükettiğinde gaz üretirler. Bu nedenle fasulye ve bakla gibi gıdalar gaz ve şişkinliğe neden olduğu için haklı bir üne sahiptir. Ayrıca bazı kuruyemişler de galakto-oligosakkaritler açısından zengindir.
Antep fıstığı, kaju, soya, bezelye, fasulye, taze fasulye ve barbunya bu şeker zincirleri açısından zengindir.
YÜKSEK POLİOLLÜ GIDALAR
Polioller de gaza ve mide ağrılarına neden olabilir. Örneğin yaygın bir poliol olan sorbitol şeftali, erik, kayısı, kiraz ve avokado gibi meyvelerde bulunur. Ancak poliol içeren meyve ve sebzeler, gaz yapabilmelerine rağmen sağlığınız için iyidir.
Erik, elma, böğürtlen, kiraz, nektarin, şeftali, armut, karpuz, karnabahar, mantar, bezelye şekersiz sakızlar, yapay tatlandırıcılar polioller içerir ve gaza ve mide ağrılarına neden olabilirler.
AĞIR YEMEKLER
Hiç boğazınızda yanma hissi veya midenizde baskı hissettiniz mi? Ağrı sabahları mı yoksa yatarken mi daha kötü? Yaygın olarak mide ekşimesi olarak adlandırılan bu his, sıvı veya gıdaların asit reflüsünden kaynaklanır. Reflü, oldukça yaygın bir sağlık sorunudur.
Haftada ikiden fazla mide ekşimesi yaşıyorsanız, mutlaka bir doktora başvurmalısınız, çünkü sık mide ekşimesi atakları gastroözofageal reflü hastalığına neden olabilir. Mide ekşimesine ek olarak kuru öksürük, ses kısıklığı, boğaz ağrısı, ses teli bozukluğu, göğüs ağrısı ve yutma güçlüğü yaşayabilirsiniz.
Mide ekşimesi ve reflüden kaçınmak için ağır yemeklerden kaçının, sigarayı bırakın, uygun kiloda olun ve yemekten sonra en az üç saat uzanmaktan kaçının.
TOLERE EDİLMEYEN GIDALAR
İshal olan kişilerde sadece gevşek dışkı değil, aynı zamanda kramp, karın ağrısı, mide bulantısı ve sıvı kaybı da görülebilir. En az 1 veya 2 gün süren ishal genellikle bir enfeksiyonun sonucudur. 2 ila 4 hafta süren kronik ishale bakteri, virüs veya parazitlerden kaynaklanan bir enfeksiyon neden olabilir. Bu enfeksiyonlara ateş, dışkıda kan veya titreme eşlik edebilir ve acil tıbbi müdahale gerektirirler.
Kronik olmayan ishalin en yaygın nedeni gıda intoleransıdır. Vücut, bir yiyeceği uygun şekilde sindirmek için gerekli enzimlere sahip olmadığında veya bir yiyecek mideyi tahriş ettiğinde ishal, gaz, kramplar ve şişkinlik ortaya çıkabilir.
İshal, sıvıların normalden daha yüksek oranda atılmasına ve sıklıkla dehidrasyona (vücudun susuz kalması) neden olur. Hafif ila orta derecede dehidrasyonu tedavi etmek ve önlemek için daha fazla sıvı tüketilmelidir. En iyi seçim doğal sudur, kafein ve alkolden kaçının. Kafein ve alkol mide ekşimesine neden olabilecek besinler arasındadır.
DÜŞÜK LİFLİ GIDALARIN TÜKETİLMESİ
Lif açısından çok düşük bir diyet de sindirim problemlerine ve özellikle kabızlığa neden olabilir. Ayrıca yağ açısından çok yüksek bir diyet, yetersiz sıvı alımı ve hareketsiz bir yaşam tarzı da sindirim problemlerine neden olabilir.
Kabızlığı daha iyi önlemek için lif açısından zengin gıdalar, sebzeler ve baklagiller tüketiminizi kademeli olarak artırın. Ayrıca, yeterince su içtiğinizden emin olun. Gerekirse lif takviyeleri deneyebilirsiniz, ancak herhangi bir ilaç ve takviye almadan önce doktorunuza danışın.