Meksika’nın Michoacán kentindeki Ihuatzio Arkeolojik Bölgesi‘nde yer alan iki piramit tabanından biri, çok yağış ve fırtına sonrası kısmen çöktü.
Sömürge öncesi yapıların, MS 900-1200 yılları ortasında bölgede yaşayan yerli Purépecha topluluklarına ilişkin olduğu düşünülmekte. Bu da yapıların büyük olasılıkla yaklaşık bin yıldır ayakta olduğu manasına gelmekte.
Öte yandan piramitlerin, saltanatları 1530’da İspanyolların gelişine kadar süren Purépecha halkı tarafından kutsal ritüeller ve merasimler için inşa edilmiş yerler olduğuna inanılıyor.
Tarihi alanın, son yıllarda bölgenin en değerli turistik cazibe merkezlerinden biri haline geldiği biliniyor.
Ta ki; bölgede son vakitlerde tesirli olan şiddetli yağmur ve fırtınalar, piramitlerden birinde kısmi yıkıma neden olana dek.
SEBEP: İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü (INAH) tarafından da teyit edilen yıkımdan ‘iklim değişikliği’ sorumlu tutuluyor.
Enstitü tarafından yapılan açıklamada, “29 Temmuz 2024 gecesi, Pátzcuaro Gölü havzasına düşen şiddetli yağışlar nedeniyle, beklenen yağış ortalamasının üzerinde bir birikimle, Ihuatzio Arkeolojik Bölgesi‘nin piramidal tabanlarından birinin güney cephesinin orta kısmında bir çökme meydana geldi” sözleri yer aldı.
Açıklama şöyle devam etti:
“Bölgede daha evvel kaydedilen yüksek sıcaklıklar ve bunun sonucunda ortaya çıkan kuraklık, suyun antik binanın içine süzülmesini destekleyen çatlaklara neden oldu.”
Bu durum da yıkımı kolaylaştırdı…
Yerel basın kaynakları, müdafaa gruplarının o vakitten bu yana ‘Güney Taban’ yapısında meydana gelen hasarı değerlendirdiklerini ve şu anda piramidin nasıl garanti altına alınıp onarılabileceğini araştırdıklarını kaydetti.
Raporda, “önceki onarım tekniklerinin ve bölgede daha evvel yaşanan kuraklığın da hasara katkıda bulunduğu” belirtildi.
YEREL HALK ENDİŞELİ
Öte yandan, böylesine eski ve sembolik bir yapıda yaşanan kısmi tahribatın lokal halk tarafından tasayla karşılandığı; bölge yerlilerinin, kelam konusu tahribatın, “yaklaşan karanlık günlerin habercisi” olduğuna inandıkları bildirildi.
Bölgenin lokal sakinlerinden Tariakuiri Alvarez, bu durumun ‘kötü bir işaret’ olduğunu öne sürdü.
Alvarez, toplumsal medyadan yaptığı paylaşımında şu sözlere yer verdi:
“Ihuatzio arkeolojik bölgesindeki piramitlerden biri çöktü. Cetlerimiz olan, piramitlerin inşaatçıları için bu makus bir alamet demektir ve kimi olayların yaklaştığını gösteriyor…”
Yerel tarihe nazaran, İspanyol istilasından evvel de emsal bir olayın yaşandığı ve sebebinin ise şu olduğunu kelamlarına ekledi:
“Tanrılar Nana kuerhaépiri ve K’eri Kurikweri tiksindiler…”
PUREPECHA İNANÇ SİSTEMİ
Nana Kuerhaépiri ve K’eri Kurikweri, Meksika’nın batısında yer alan Michoacán bölgesinde yaşayan Purépecha halkının, inanç sisteminde değerli yer tutan mitolojik figürlerdir.
Nana Kuerhaépiri
Purépecha mitolojisinde ay tanrıçasıdır. Bu tanrıça, geceyi, ayı ve bayanların doğurganlığını simgeler. Nana Kuerhaépiri, birebir vakitte bilgelik ve tabiat ile olan bağlarıyla da ilişkilendirilir. Bu figür, bayanlara yönelik korunma ve rehberlik sağlayan bir tanrıça olarak görülür.
K’eri Kurikweri
Purépecha mitolojisinde güneş ilahıdır ve tıpkı vakitte en güçlü ilah olarak kabul edilir. K’eri Kurikweri, ışığın, ateşin ve gücün simgesidir. Güneşin hayatı sürdüren gücünü temsil eder ve tarımın, savaşın ve genel olarak hayatın korunmasını sağlar. K’eri Kurikweri, toplumda erkekliği ve ataerkil güçleri de simgeler.
Bu iki mitolojik figür, Purépecha kültüründe değerli bir yer fiyat ve onların sembolik manaları, topluluğun günlük hayatında, ritüellerinde ve inanç sisteminde derin bir tesir bırakmıştır.