Bilim insanları bağışıklık sistemini gençleştirmenin yolunu buldu

İnsanlarda yaşlanmayla birlikte bağışıklık sisteminin etkinliği azalırken, bu durum özellikle T hücrelerinin sayısında ve işlevinde belirgin bir düşüşe yol açıyor. T hücrelerinin mikroplara daha yavaş yanıt vermesi, yaşlı bireyleri enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı daha savunmasız hale getiriyor. Bu soruna çözüm bulmak isteyen MIT ve Broad Enstitüsü’nden bilim insanları, bağışıklık sistemini yeniden güçlendirmeyi hedefleyen yenilikçi bir yöntem geliştirdi.

Araştırmacılar, yaşla birlikte işlevini büyük ölçüde yitiren timus bezinin rolünü telafi etmek amacıyla karaciğer hücrelerini geçici olarak yeniden programladı. Normalde T hücrelerinin olgunlaştığı timus, erken yetişkinlikten itibaren küçülmeye başlıyor ve ileri yaşlarda neredeyse tamamen işlevsiz hale geliyor.

KARACİĞERDE “YAPAY TİMUS” OLUŞTURULDU

Kalbin önünde yer alan timusun aksine, karaciğerin ileri yaşlarda bile yüksek protein üretme kapasitesine sahip olması ve vücuttaki kanın tamamının bu organdan geçmesi, bilim insanlarını bu organı hedef almaya yöneltti. Araştırma ekibi, timusun ürettiği bağışıklık sinyallerini taklit eden geçici bir “fabrika”yı karaciğerde kurmayı başardı.

Bu kapsamda T hücresi olgunlaşması için kritik öneme sahip DLL1, FLT-3 ve IL-7 adlı üç bağışıklık sinyali, mRNA dizilerine kodlandı. Lipit nanoparçacıklar aracılığıyla kana enjekte edilen bu mRNA’lar, karaciğer hücreleri tarafından emilerek gerekli proteinlerin üretilmesini sağladı.

AŞI VE KANSER TEDAVİLERİNDE DİKKAT ÇEKİCİ SONUÇLAR

Fareler üzerinde yapılan deneylerde, yöntemin bağışıklık sistemi üzerinde belirgin bir etki yarattığı gözlemlendi. İnsanlarda yaklaşık 50’li yaşlara denk gelen 18 aylık farelere uygulanan tedavi sonrasında, T hücresi sayısında ve bu hücrelerin işlevlerinde önemli artışlar kaydedildi.

Araştırmacılar, yöntemin aşıya verilen yanıtı da güçlendirdiğini ortaya koydu. Belirli bir proteine karşı aşılanan fareler arasında mRNA tedavisi alanların, aşıya özgü öldürücü T hücrelerini almayanlara kıyasla iki kat daha fazla ürettiği belirlendi.

Yöntemin kanser immünoterapisi üzerindeki etkileri de umut verici oldu. Tedavi edilen ve ardından tümör nakledilerek bağışıklık sistemi uyarılan farelerin, hayatta kalma oranlarının ve yaşam sürelerinin belirgin şekilde arttığı tespit edildi.

İNSANLAR İÇİN YENİ BİR KAPI ARALANIYOR

Araştırmacılar, bağışıklık sisteminin bu şekilde yenilenebilmesinin, insanların yaşamları boyunca enfeksiyonlara ve kanser gibi hastalıklara karşı daha dirençli olmalarını sağlayabileceğini ifade ediyor. Ekip, yöntemi farklı hayvan modellerinde test etmeyi, bağışıklığı daha da güçlendirebilecek ek sinyal faktörlerini belirlemeyi ve B hücreleri gibi diğer bağışıklık hücreleri üzerindeki etkileri incelemeyi hedefliyor.

Çalışma, yaşlanmaya bağlı bağışıklık zayıflığının gelecekte kontrol altına alınabileceğine dair güçlü bir umut sunuyor.

KAYNAK: ScitechDaily