Itziar Barrio’nun ‘Öyleyse En Başa Dönelim’ Sergisi

Itziar Barrio'nun "Öyleyse En Başa Dönelim" Sergisi

Multimedya sanatçısı Itziar Barrio’nun merakla beklenen “Öyleyse En Başa Dönelim” sergisi, 23 Mayıs itibarıyla Salt Galata’da sanatseverlerle buluşmaya hazırlanıyor. Bu sergi, madde üçlemesindeki film ve video yerleştirmelerini yenilikçi üretimlerle bir araya getirerek, izleyicilere teknoloji, emek, madde ve kimlik gibi derin kavramların kesişim alanlarını keşfetme fırsatı sunuyor. Sergi, Salt programcısı Fatma Çolakoğlu tarafından titizlikle hazırlanmış olup, tasarımında Emrehan Altuner’in imzası bulunuyor. Sergi, 29 Eylül’e kadar ziyaret edilebilecek.

Sergi üç ana bölümden oluşuyor. Üçlemenin ilk ürünü olan video yerleştirme, dikkat çekici bir şekilde “Sen Yorgunluktan Ölürken Teleskobuna Kaçıp Işığı Perdeleyen Bir Cin” (A Demon That Slips into Your Telescopes While You’re Dead Tired and Blocks the Light) adını taşıyor. Bu etkileyici video, teknolojik ilerlemenin seyri üzerindeki bilimsel keşifler ile insan algısının sınırlarını zorlayan astronomik olaylara odaklanıyor. Barrio, videoda fizik profesörlerinin uzayla ilgili görüşlerini ve bir dron fotoğrafçısının gelişen teknolojiyle birlikte hayatında şekillenen hayallerini harmanlayarak izleyicilere sunuyor.

Üçlemenin ikinci eseri, ROBOTA MML (2019-süregiden) adlı çalışmadır. Bu eser, video ve robotik heykellerden oluşan çarpıcı bir deneyim sunuyor. Barrio, bu çalışmasında, ilk kez Karel Čapek’in 1920 tarihli tiyatro oyunu R.U.R.'da kullanılan robot kavramının etimolojik kökenlerini inceliyor. Çekçe “robota” kelimesinin “mecburi hizmet”, “angarya” ve “köle emeği” anlamlarına geldiğini hatırlatan Barrio, Čapek’in bu terimi “mekanik işçi” olarak tanımladığını vurguluyor. Sanatçı, böylece bir robotu insanların yaşadığı güncel deneyimlerden ayırarak, izleyiciyi toplumsal cinsiyet sorunları ve bedenin işlevi gibi konular üzerine düşünmeye davet ediyor. Mekanikleşmenin insan üzerindeki etkisi, bir “vücut geliştirmeci” ile gözler önüne seriliyor.

Üçlemenin son ürünü, Barrio’nun sanatçı ve besteci Seth Cluett ile birlikte ürettiği “Parçacıklı Madde” (Particle Matter) adlı eser. Bu video, ABD’nin New Jersey eyaletindeki Nokia Bell Laboratuvarları’nın yankısız odasında yapılan ses kayıtlarıyla, toz, polen, buhar, duman ve jeolojik olaylara ait görüntüleri bir araya getiriyor. Barrio, diğer eserlerinde olduğu gibi burada da sanatı ve bilimi ustaca harmanlayarak izleyicilere görsel ve işitsel bir şölen sunuyor. Ortaya çıkan sunum, izleyenlere derin bir meditasyon deneyimi yaşatmayı amaçlıyor.

“Öyleyse En Başa Dönelim”, izleyicilere bir tabloya ya da heykelin önüne geçip “Aaa ne güzelmiş” demeyi vaat etmiyor. Aksine, mekânı, zamanı, birlikte çalışmanın ve yaşamanın deneyimini, toplumsal sorunları farklı bir perspektiften ele almayı ve yansıtmayı teşvik ediyor. Bu sergi, bedenin işlevini, toplumu bir arada tutan değerleri ve bağları yeniden düşünmeye sevk ediyor. Yaklaşık bir buçuk saatlik gözlemlerim, gelenlerin çoğunun sanatı “bakıp geçme” eylemine indirgediğini gösteriyor. Barrio’nun üçlemesi, sanatı yüzeysel bir bakış açısına indirgemeye çalışanlara karşı adeta bir manifesto niteliği taşıyor.