Sosyal medya ruh sağlığımızı nasıl etkiliyor? Zararlarından korunmak için ne yapmalıyız? Doğru kullandığımız takdirde nasıl faydalanabiliriz? Yapılan bilimsel araştırmalar sosyal medya hakkında ne söylüyor? İnterneti sadece sosyal medyaya girmek için mi kullanıyoruz? sorularının çarpıcı cevapları haberimizde…
Teknoloji çağının mahsulü olan sosyal medyanın faydaları olduğu kadar zararları da mevcut. Uzmanlar ve yapılan araştırmalar; sosyal medyanın psikolojimiz üzerinde sandığımızdan çok daha fazla etkili olduğunu söylüyor.
Sosyal medyayı kullanma şeklimiz, ruh sağlığımıza olan etkisini önemli ölçüde belirliyor. Araştırmalara göre, dünyada her 5 kişiden 2’si internet kullanırken, ülkemizde her iki kişiden birisi internet kullanıyor. Ülkemizde her 5 internet kullanıcısının 4’ü, interneti sosyal medyaya girebilmek için kullanıyor.
İstatistikler, dünyada üç milyar insanın, yani toplam nüfusun yüzde 40’ının sosyal medyayı aktif olarak kullandığını söylüyor. Buna göre, günde ortalama iki saat sosyal medyada geçiyor.
Bilgiye daha hızlı ulaşmada, eğitimde, sosyal ilişkileri güçlendirmede, ticari hayata katkıda ve daha pek çok alanda doğru kullanıldığı takdirde olumlu yönleriyle öne çıkan sosyal medya aynı zamanda bir tehdit olarak da görülüyor.
Uzmanlar, sosyal medyanın avantajlarından çok dezavantajları olduğunu söylüyor. Örnek olarak; endişe ve kaygı bozukluğu, yetersizlik, özgüven eksikliği, yalnızlık, beğenilmeme korkusu ve stres gibi duyguları tetiklediği yönünde araştırmalar bulunuyor.
Ölümle sonuçlanan sayısız örnekler de mevcut. Fenomen olmak için fotoğraf ve video çekmek isteyen bazı gençlerin sosyal medya ile olan ilişkisi tehlikeli sonuçlara yol açtı.
Ülkemizde ve dünyada yaşanan sosyal medya ölümlerinden bazıları:
Antalya’da, 15 yaşındaki Deniz Ş., arkadaşlarıyla girdiği iddia üzerine 40 metrelik falezlerden denize atladı. Kendisinin kameraya alınmasını isteyen Şahin, denize çakılarak hayatını kaybetti. Gencin denize atlaması ve su üzerinde hareketsiz kalması, cep telefonu kamerasıyla çekilen görüntülere yansıdı.
Kübra D. ile 16 yaşındaki kuzeni Helen M., gün batımında fotoğraf çekmek için 5 katlı binanın çatısına çıktı. Helen M. cep telefonu kamerasıyla, Kübra D.’yi çekiyordu. Bu esnada Kübra D.’nin üzerine çıktığı plastik çatı kaplaması olan eternit kırıldı. Beşinci kattan aşağı düşen Kübra D., apartman boşluğuna düşerek can verdi. Genç kızın ölüm anı, cep telefonu kamerasına saniye saniye kaydedildi.
Rusya’da yüksek binalarda çektirdiği fotoğraflarla ün kazanan Alina isimli sosyal medya fenomeni, trenin üzerinde poz vermek isteyince akıma kapılarak hayatını kaybetti.
Lüksemburg’a tatil yapmak için giden 33 yaşındaki Belçikalı Zoe Snoeks, uçurumun kenarında durarak poz verdiği sırada dengesini kaybederek, 30 metreden aşağı düştü. Talihsiz kadın hayatını kaybetti.
Yukarıda verdiğimiz örneklerin yüzlercesi mevcut. Sosyal medyayı doğru ve bilinçli kullanmayı bilmediğimizde, sonuçları böyle tehlikeli olabiliyor.
Peki, küresel boyuttaki etkisi bu kadar büyükken sosyal medyadan nasıl korunacağız?
Yapılan araştırmalara göre, sosyal medyada az paylaşım yapmak ve kullanım süresini azaltmak kaygıyı ve stresi önemli ölçüde iyileştiriyor.
Kişisel bilgilerinizi paylaşma riskini azaltmak, hesap gizliliğinizin korunmasında yardımcı oluyor.
Hesaplarınıza yapılan saldırı niteliğindeki olumsuz yorumlara karşı cevapta bulunmamak ve az içerik paylaşmak, olumsuz etkiyi azaltıyor.
Siber saldırılara karşı ise, gerekli güvenlik önlemlerini almalı, yorumlarınızı kapatmalısınız.
Ruh sağlığınızı olumsuz etkilemesini istemiyorsanız, sosyal medyayı daha mesafeli kullanabilirsiniz. Aşırı paylaşımlardan uzak durmak iyi bir detoks olabilir.
Uyumadan önce, sosyal medyaya girmek uyku düzeninizi bozabilir. Akıllı telefonların yaydığı mavi ışık, uykuyu düzenleyen melatonin hormonunu engellediği için uyku düzensizliğine neden olabilir. Kullandığınız saatleri buna göre ayarlamalısınız.
Eğer bir sosyal medya bağımlısıysanız; uzmanlar bu bağımlığı bırakmanın, sigara ve alkolü bırakmaktan daha zor olduğunu söylüyor. Bu durumda, güçlü bir ruh sağlığı için sosyal medya diyeti şart gözüküyor.