Ukrayna ve Polonya Arasındaki Tarihi Çatışmaların Günümüzdeki Yansımaları

‘AVRUPA YOLU’ UNUTTURDU

1940'lı yıllarda Batı Ukrayna'da, Polonya milliyetçileri ile Ukrayna milliyetçileri (özellikle Stepan Bandera'nın liderliğindeki örgüt) arasında büyük çatışmalar meydana gelmiştir. Bu çatışmalar sırasında, hem Polonyalı hem de Ukraynalı sivil halk, acımasızca katliama uğramıştır. Ancak bu olayların ardından, Polonya'nın Rusya'ya karşı Ukrayna’ya verdiği destek ve Avrupa’ya giden yolun Polonya üzerinden geçtiği düşüncesi, bu çatışmaların hatırlanmasını büyük ölçüde engellemiştir. Dolayısıyla, ne resmi düzeyde ne de halk arasında bu konular gündeme gelmemektedir.

Öte yandan, Rusya’ya karşı durum oldukça farklı bir seyir izlemiştir. 2004’te gerçekleşen Turuncu Devrim ile iktidara gelen Ukrayna yönetimleri, Sovyetler döneminde Rusların 1930’larda Ukraynalılara karşı uyguladığı açlık politikalarının (Holodomor) bir soykırım olduğunu kamuoyuna kabul ettirmeye çalışmışlardır. Ancak o dönemde, toplumun yalnızca küçük bir kesimi bu iddialara inandırılabilmiştir. Fakat, Rusya’nın 2014 yılında Kırım’ı ilhak etmesi ve 2022’de Ukrayna’ya doğrudan saldırması, kamuoyundaki algıyı köklü bir şekilde değiştirmiştir. Günümüzde, toplumun çok daha geniş bir kesimi, geçmişteki açlık felaketinin bir soykırım olduğunu kabul etmektedir.

Savaşın sona ermesi durumunda bu duyguların ne kadar kalıcı olacağı ise belirsizdir; ancak şu anki durum böyle görünmektedir. Ukrayna, Polonya ile olan geçmişteki çatışmaları unuturken, Polonyalılar bu duruma aynı şekilde yaklaşmamaktadır. Hâlâ, Ukrayna'nın mevcut savaş koşullarında, Polonya parlamentosu tarafından Bandera'nın katil olarak tanındığı kararlar alınmakta ve bu durum, Ukrayna’nın doğu cephesi dışında bir de Batı cephesiyle mücadele etme zorunluluğunu beraberinde getirmektedir.