Trump, ‘petrol ve gaz almayın’ diyor ancak o iş o kadar kolay değil: ABD’nin gözü ithalat pazarında

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşen ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye’nin Rusya’dan petrol, doğalgaz ithalatını kesmesini istiyor. Ancak bu o kadar kolay değil. Çünkü Rusya hem petrolde hem de doğalgazda Türkiye’nin ithalatında ilk sırada yer alıyor. Özellikle petrol ithalatının büyük bir bölümü Rusya’dan gerçekleştiriliyor. ABD’nin Türkiye’nin enerji ithalatından daha fazla pay almak istediği yorumları yapılıyor. Yine yeni nükleer santraller için de ABD’nin devreye girmesi bekleniyor.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) verilerine göre, Rusya Türkiye’nin petrol ithalatında ilk sırada yer alıyor. Geçen yıl Rusya’dan 32.2 milyon ton petrol ve petrol türevleri ithal edildi. Petrol ithalatında Rusya’nın payı yüzde 66.7. İkinci sırada yer alan Irak’tan yapılan petrol ve petrol türevlerinin ithalat miktarı 4.7 milyon ton oldu. Irak’ın ithalattaki payı yüzde 9.84. Üçüncü sırada yer alan Kazakistan’dan yapılan ithalat miktarı 2.9 milyon ton. Kazakistan’ın payı yüzde 6.11. Dördüncü sırada ise 1.9 milyon tonluk ithalat ile Suudi Arabistan geliyor. Yüzdelik olarak payı 3.94.

DOĞALGAZDA DA İLK SIRADA

Yine EPDK’nin verilerine göre, Türkiye’nin en fazla doğalgaz ithal ettiği ülke Rusya. EPDK’nin doğalgaz piyasasına yönelik raporunda, şöyle denildi: “2024 yılında, 52.213,12 milyon Sm3 doğalgaz ithal edilmiştir. Doğalgaz ithalatı 2023 yılına kıyasla yüzde 3.43 oranında artmıştır. 2024 yılında, ithalat yüzde 41.32’lik payla en fazla Rusya’dan yapılmıştır.”

Rapora göre, toplam ithalatın 21.572 milyon Sm3’ü Rusya’dan, 11.478 milyon Sm3’ü Azerbaycan’dan, 7.043 milyon Sm3’ü İran’dan, 5.587 milyon Sm3’ü ABD’den, 5.380 Sm3’ü de Cezayir’den gerçekleştirildi. Bu verilere göre doğalgaz ithalatında ülkelerin oransal olarak payları da şöyle sıralanıyor: Rusya yüzde 41.32, Azerbaycan yüzde 21.98, İran yüzde 13.49, ABD yüzde 10.70, Cezayir yüzde 10.30.

ABD, imzalanan anlaşmalar ile Türkiye’nin doğalgaz ithalatındaki payını artırmak istiyor. ABD’den sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithal ediliyor.

GÖZLERİ SANTRALDE

Erdoğan’ın ziyaretinde Türkiye ile ABD arasında nükleer işbirliği anlaşması da imzalandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, nükleer enerji santrallerinin kurulumu için işbirliği hedeflediklerini söyledi. Şu anda Akkuyu Nükleer Santrali’ni Rusya yapıyor. Santralin önümüzdeki yıllarda faaliyete geçmesi planlanıyor. Bunun dışında ise Sinop ve Trakya’da ikinci ve üçüncü nükleer santrallerin yapılması hedefleniyor. İktidar daha önceki açıklamalarında Sinop’taki santral için Rusya’nın istekli olduğunu dile getirmişti.

Trakya’daki santral için de Çin ile müzakere yürütüldüğü açıklanmıştı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, geçen temmuz ayında yaptığı açıklamada yeni santraller için Çin, Kanada ve Güney Koreli şirketlerle görüşmeler yapıldığını da söylemişti. Şimdi ABD ile imzalanan anlaşmanın ardından sürecin nasıl işleyeceği, yeni santraller için ABD’nin devreye girip girmeyeceği de önümüzdeki günlerde belli olacak.