Onur Yaser Can’ın 2010’daki intiharı sonrası dört polis ve bir eksper hakkında başlatılan yargılamanın birinci duruşması bugün görülecek.
Onur Yaser Can’ın intiharı sonrası dört polis ve bir uzman hakkında başlatılan yargılamanın birinci duruşması bugün, İstanbul 41. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılacak.
ODTÜ Mimarlık Fakültesi mezunu Onur Yaser Can, 2 Haziran 2010 tarihinde İstanbul Beyoğlu’nda narkotik polisi tarafından gözaltına alındı. Tabirinin alınmasının akabinde hür bırakıldı. Bundan iki gün sonra, “Tutanaklarda eksiklik olduğu” gerekçesiyle tekrar karakola çağrıldı. 23 Haziran 2010’da tekrar tabire çağrılan Can birebir gün intihar etti. İntiharının akabinde annesi Hatice Can, oğlunun pantolonunun art cebinde, üzerinde çıplak aramaya maruz bırakıldığına ait tabirlerin yazılı olduğu bir not buldu. Onur Yaser Can’ın yarım kalmış son notunda, “Yakalandıktan sonra çırılçıplak soyuldum. Duvara yaslanmamı söylediler. Öksürtüldüm, bir müddet çömeltilerek bekletildim. Bu süreçte ağlayan, polislere yalvaran bir kişinin sesi dinletildi, tokatlandım, kelamlı olarak aşağılandım. Polislerden biri beni telefonla emniyete çağırdı ve evvelki sözümden farklı bir söz imzalattılar. Muhbirlik yapmam söylendi” yazıyordu.
Anne Hatice Can 2014 yılında intihar etti. Baba Mevlüt Can ise sıhhat sıkıntılarından ötürü 2019 yılında hayatını kaybetti.
Onur Yaser Can’ın intiharıyla ilgili yargılamada iki polis, “evrakta sahtecilik” suçlaması ile iki yıl altı ay mahpus cezasına çarptırıldı. Yargıtay kararı bozdu ve yargılama tekrar başladı. Polisler, başka farklı altı yıl beş ay 15 gün mahpus cezasına çarptırıldı. Fakat İstanbul 6. Ağır Ceza Mahkemesi, dört polis ve bir eksper hakkında daha kabahat duyurusunda bulunulmasına karar verdi. İstanbul Valiliği, soruşturma müsaadesi vermedi. Onur Yaser Can’ın kardeşi Ezgi Sevgi Can’ın itirazı üzerine istinaf mahkemesi, soruşturma müsaadesi verilmemesine ait kararı Temmuz 2021’de kaldırdı.
Dört polis ve bir uzman hakkındaki yargılamanın birinci duruşması bugün, İstanbul 41. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılacak.
Ezgi Sevgi Can ‘ülkenin umuda muhtaçlığı var’ diyerek davet yapmıştı
Bugün görülecek dava öncesi Onur Yaser Can’ın kardeşi Ezgi Sevgi Can, günlerdir ailesinin davası ve gayretine sahip çıkmak için dayanak davetlerini sürdürüyordu. Ezgi Sevgi Can, birinci davetini toplumsal medya hesabından “30 Eylül 2022, saat 10.00’da İstanbul 41. Ağır Ceza Mahkemesi’nde abim Onur Yaser Can’ı intihara sürükleyen ve vefatına sebep olan polisler ve amirleri, 12 yıl sonra birinci sefer yargı önüne çıkacak. Bu ülkenin umuda, barışa, adalete, kardeşliğe muhtaçlığı var. Ve bunun için katillerin, işkencecilerin devlet tarafından korunmadığı ve cezasız kalmadığı, yok edilen epey can içn hesap verilen cesurca ve şeffaflıkla işleyen bir adalet nizamına. Tüm kamuoyunu yalnızca ailemi değil, bu ülkenin geleceğini de ilgilendiren bu davayı takibe çağırıyorum. Sevgiyle, direnişle kalın!” diyerek yapmıştı.
‘Gelinen etap annemle babamın emeklerinin sonucu’
Ezgi Sevgi Can, geçen yıllarda yaşananları, yargı sürecinde yaşanan skandalları ve beklentilerini T24’ten Gökçer Tahincioğlu’na anlatmıştı.
Ezgi Sevgi Can, “Ben ailemi, en kıymetli varlığımı kaybettim aslında. O manada verilecek rastgele bir kararın beni endişelendireceğini düşünmüyorum, adil olmayan bir karar hayal kırıklığına uğratır olağan hem bu ülke ismine hem geleceğim ismine. Lakin şu an gelinen etap bile annemle babamın emeklerinin bir sonucu ve bir kazanım. Ben de her ne kadar bu polisler ve amirleri azaptan yargılanana dek elimden gelen her türlü çabayı ve tüzel çabayı gösterecek olsam da, bir tarafımla kurumlar ve devletler, ötesinde de bir adaletin de varlığına inanıyorum. En değerlisi halkın, kamuoyunun vicdanına, adaletine inanıyorum. Bir de bu hayatın bir adaleti var, buna da inanıyorum” diyor.
‘Zulme karşı gerekirse reaksiyon verebilmeyi öğrenerek büyüdük’
Ezgi Sevgi Can, ailesini ve Ankara’daki konutlarını anlatırken, şu sözleri kullanıyor:
“Biz birbirine bağlı bir aileydik, annem ve babam bizi dayanışma, paylaşma, eşitlik ve özgürlükten yana, sol bedellerle büyüttüler. Hak yememeyi, akranlarımıza karşı adil olmayı, memlekette olan bitenden haberdar olarak yaşamayı ve haksızlığa, zulme karşı gerekirse reaksiyon verebilmeyi öğrenerek büyüdük. Konutumuza her gün gazete girerdi, süt ve ekmekle birlikte. Konutumuza bol bol kitap ve müzik de girerdi, türküler, deyişler, Neşet Ertaş, Cengiz Özkan, Erkan Oğur, Sezen Aksu, Joan Baez, Beatles, Fayrouz ve daha niceleri… Bilhassa annemin müzik tutkusu sayesinde bol bol müzik dinleyerek büyüdük.“
‘Son yemeğin ruhumda yarattığı çiçeklenmeyi hiçbir vakit unutamam’
Onur Yaser Can’ın ailesi, arkadaşlar ve etrafına bıraktığı etkiyi anlatan kardeşi Ezgi Sevgi Can, “Ben de dahil tüm dostlarının, yakınlarının içinde bir ukdedir Yaser’le daha fazla vakit geçirememiş olmak. O denli eğlenceli, sevgi dolu bir insandı. Hatırlıyorum, abimi kaybetmeden bir iki ay evvel onu İstanbul’daki konutunda ailecek ziyaret etmiş, meskenini birlikte temizlemiş, konut arkadaşlarıyla tanışmış, biraz İstanbul’u gezmiş, birlikte yapmayı sevdiğimiz üzere Samatya’da yemeğimizi yemiş, rakının da tesiriyle biraz çakırkeyif olup müzikler söyleyerek konuta dönmüştük. O daima birlikte ailecek yediğimiz son yemeğin ruhumda yarattığı çiçeklenmeyi hiçbir vakit unutamam. Aklım detaylarını unutsa da hislerim, vücudum, ruhum sonsuza kadar hatırlayacak o akşamı. İşte biz o denli bir aileydik, her ailede yaşanabilecek ufak çatışmalara, problemlere, tartışmalara karşın bir aradaydık, yani sahiden bir aileydik” sözlerini kullanıyor.
‘Abimi kaybettiğimiz gün hepimiz biraz ölmüştük’
Abisi Onur Yaser Can’ın hayatını kaybettiğini öğrendiği anı ve sonra hissettiklerini şöyle anlatıyor Ezgi Sevgi Can:
“Abimi kaybettiğimizi, babam bana Okmeydanı Hastanesi’nin bahçesinde söylediğinde, inanmakta zahmet çektim bir müddet. Onu görmek istedim. Ve inanın görene kadar da emin olamadım. Bu kadar hoş bir kıssanın bu türlü bitmesine karşı anında bir isyan duygusu belirdi içimde. Akabinde yavaş yavaş acı ve olağan ki öfke. Meskende bütün bu hisler karışık bir formda dalgalanarak yaşanıyordu. Fakat sanırım birinci vakitler öfkeden evvel daha çok şaşkınlık vardı, abimi kaybetmiş olabileceğimize, hele hele bu türlü bir formda kaybedebileceğimize hiçbirimiz inanamadık. Ne biz, ne arkadaşları, ne hiçbir yakını kabul edebildik olanları. Ve birinci şoku atlattıktan sonra daha evvel hissetmediğimiz yoğunlukta bir acı ve ona eşlik eden çok ağır bir öfke. Zira onu birilerinin hayattan kopardığını biliyorduk, durduk yere kendini öldürmeye kalkmayacak kadar yaşama bağlı, ömürden keyif alan bir insandı abim. Bunu hangi fotoğrafına baksanız, hangi görüntüsünü izlesiniz, vicdanlı ve dürüst bir yüreğiniz varsa çabucak anlarsınız. Annem ve babamın hislerini ve yaşadıklarını hiçbir vakit onların anlatacağı üzere anlatamam, zira onlar evlatlarını kaybetmişlerdi. Fakat gördüğüm şuydu, artık eski annem ve babam yoktu karşımda, apayrı iki insan vardı ve biliyordum artık her şey apayrı olacaktı. Ve yüreğimin derinlerinde bir yerde şunu anladım, aslında abimi kaybettiğimiz gün hepimiz onun sönen mavi gözleriyle birlikte biraz ölmüştük.“
Onur Yaser Can’ın hikayesi
Onur Yaser Can, 1982’de, Ankara’da doğdu. 4 yaşına kadar Ankara’daydı. Sonra Bağdat’ta Birleşmiş Milletler’in okulunda, onlarca farklı ülkeden çocuğun ortasında okudu. 1987’de kız kardeşi geldi dünyaya. İki yıl sonra aile Türkiye’ye döndü. Anadolu Lisesi’ni kazandı. Bitirip girdiği birinci imtihanda, dereceye de girdi. ODTÜ Mimarlık, birinci tercihiydi. Daha yeni kayıt yaptırmıştı ki, Belçika Hoş Sanatlar Fakültesi’nden burs geldi. Sonra yine Ankara. Fazla durmadı, aklı daima farklı dünyalardaydı. Değişim programı ile gittiği İtalya’da mimariyle büyülendi. ODTÜ’yü bitirdiğinde, üç lisan biliyordu, üç kıtayı keşfetmişti. Ailesinin ısrarına karşın amcasının yaşadığı ABD’ye gitmedi, İstanbul’daydı mavi gözleri. Kolay kolay iş buldu. Her şey istediği ve planladığı üzere gidiyordu. Bir gençlik gecesinin nelere yol açabileceğini o tarihlerde bilmiyordu.
2 Haziran 2010’da narkotik polisi, Onur Yaser Can’ı gözaltına aldı. Yasaya nazaran esrar kullanmak hata değildi lakin ne yapsa, yalnızca “kullanmak amaçlı” aldığını anlatamadı. Birinci sözü alınırken sorguya avukat çağrılmadı, ailesi de aranmadı. Çırılçıplak soyuldu, dövüldü. Polise yalvaran gençlerin sesleri dinletildi Onur Yaser’e. Muhbirlik yapması isteniyordu. Onur Yaser, anlamıyordu. Anlamadıkça, ailesinin dokunmaya kıyamadığı yüzü tokatlandı. Kurtulduğunu sandığı anda, “Yeniden görüşeceğiz” dendi, kaygı kalbini kapladı.
Yeniden emniyete çağrıldı
Doktor muayenesinden evvel tabir tutanakları imzalatılmadı, muayene sırasında polis de girdi odaya. Muayene bitince okumasına müsaade verilmeden tutanaklar imzalatıldı. Özgür bırakıldıktan yalnızca bir gün sonra yine emniyete çağrıldı. Dehşetle gittiği emniyetten çıktıktan sonra da takip altındaydı. Tabirleri alabilmek için bir avukata başvurdu. Lakin tabirleri avukatı da alamadı. Emniyetten, imzası eksik olduğu gerekçesiyle tekrar çağrıldı. Yine söze gitmesi gereken günün akşamında, 23 Haziran 2010’da, oturduğu apartmanın 3. katından kendini boşluğa baktı. Şimdi 28 yaşındaydı. Daha birkaç saat evvel, hiçbir vakit dertli olmayan o sesiyle, büyük problemlerin içinde Ankara’yı aramıştı. İstanbul’a çağırmıştı annesi ile babasını. Anne ve babası, oğullarının cenazesini almak için gece 03.00’te İstanbul’daydı.
“Çırılçıplak soyuldum, tokatlandım”
Yemiyordu, içmiyordu günlerdir, tedirgindi, yarım kalmış son notunda da “Yakalandıktan sonra çırılçıplak soyuldum. Duvara yaslanmamı söylediler. Öksürtüldüm, bir mühlet çömeltilerek bekletildim. Bu süreçte ağlayan, polislere yalvaran bir kişinin sesi dinletildi, tokatlandım, kelamlı olarak aşağılandım. Polislerden biri beni telefonla emniyete çağırdı ve evvelki sözümden farklı bir söz imzalattılar. Muhbirlik yapmam söylendi” diyerek, o korkusunu anlatmıştı.