İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun Türkiye Belediyeler Birliği’nde (TBB) Yeni Çözüm Önerileri
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, Türkiye Belediyeler Birliği’nin (TBB) başkanlığını üstlenerek, iktidarın belediyeler üzerindeki borç tahsilatı ve haciz işlemleriyle ilgili gelişmelere karşı harekete geçti. TBB, borçlu belediyelerin mali sıkıntılarını hafifletmek ve yerel hizmetlerin aksamadan sürdürülmesini sağlamak amacıyla 24 maddelik bir öneri paketi hazırladı. Bu öneri, TBB Genel Sekreteri Suat Yıldız tarafından ilgili bakanlıklara iletildi.
Öneriler arasında, takiplerin ve haciz girişimlerinin durdurulması, yeni bir yapılandırma kanunu çıkarılması, borçlarını düzenli ödeyen belediyelere kamuya olan borçlarında en az yüzde 10 indirim yapılması gibi maddeler yer aldı. Ayrıca, genel aydınlatma giderleri gibi bazı mali yükümlülüklerin belediyelerden alınmaması, emlak vergileri ve imar para cezalarının yeniden değerlendirilmesi, sığınmacı barındıran belediyelerin mali yükünün karşılanması gibi konularda da öneriler sunuldu.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen hafta belediyelerin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) borçlarının tahsiline başlanacağına dair açıklamasının ardından, bazı belediyelere ihbarnameler gönderilmeye başlandı. Bu durum, TBB’nin harekete geçmesini sağladı ve belediyelerin kamuya olan borçları ile ilgili yeni politikaların oluşturulmasına yönelik çalışmalar hızlandırıldı.
Yasal Güvencelerin Hatırlatılması
TBB’nin bakanlıklara gönderdiği resmi yazıda, 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun’un 7. maddesinin 2. fıkrasına atıfta bulunuldu. Bu maddeye göre, borçların takibi sırasında alacaklı idarelerin talebi üzerine ilgili bakanlık veya İller Bankası tarafından kesilerek ödeneceği belirtiliyor.
Belediyelerin Haciz Edilemeyecek Gelirleri
TBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun imzasıyla ilgili bakanlıklara gönderilen yazıda, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15. maddesinin son fıkrasında yer alan önemli bir hüküm hatırlatıldı. Bu hükme göre, belediyenin proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirler, şartlı bağışlar ve fiilen kullanılan kamu hizmetleri için tahsil edilen vergi, resim ve harç gelirleri haczedilemez. Bu durumun, siyasi tercihlere göre kesintilerin önlenmesine yardımcı olacağı vurgulandı.
Belediyelerin Mali Sıkıntıları
TBB, belediyelerin borçlarını zamanında ödeyememesinin sebeplerini açıklarken, ekonomik dengesizlik, belediye gelirlerinin güncelliğinin sağlanamaması ve artan sığınmacı yükünü de gündeme getirdi. TBB, bu durumun yerel hizmetlerin aksamadan sürdürülmesi için önemli bir engel teşkil ettiğini belirtti.
24 Maddelik Çözüm Önerisi
TBB tarafından hazırlanan 24 maddelik çözüm önerisi, belediyelerin kamu borçlarının tahsilatını hızlandırmayı ve yerel hizmetlerin aksamadan sürdürülmesini sağlamayı hedefliyor. İşte önerilerin detayları:
- Belediyelerin hizmet üretmelerine engel olan takipler ve haciz girişimlerinin durdurulması.
- Yeni bir yapılandırma kanunu çıkarılarak borçların uzlaşma kültürü içinde ödenmesine olanak tanınması.
- Borçlarını düzenli ödeyen belediyelere kamuya olan borçlarında en az yüzde 10 indirim uygulanması.
- Belediye paylarından yapılan borç kesintilerinin durdurulduğu dönemlerde kamu borçlarına faiz işletilmesinin durdurulması.
- 5779 sayılı Kanun’daki dağıtım kriterlerinin artırılması.
- Belediye meclislerine vergi ve harç tarifesi belirleme yetkisi verilmesi.
- Belediyelere ait vergi ve harç tarifelerinin alt üst sınırlarının yeniden belirlenmesi.
- 2464 sayılı Kanun’un Geçici 7’nci maddesinin Yeniden Değerleme Oranını (YDO) içerecek şekilde yeniden ele alınması.
- 2464 sayılı Kanun’un güncel gelirleri içerecek şekilde yeniden değerlendirilmesi.
- Emlak Vergisi düzenlemesinin gözden geçirilmesi.
- Genel aydınlatma giderlerinin belediyelerden alınmaması.
- Kültür ve Tabiat Varlıkları Katkı Payının belediyelere bırakılması.
- Motorlu Taşıtlar Vergisi üzerinden yol ve trafik katkı payı alınması.
- Toplu taşımada vergi indirimi yapılması ve ücretsiz/indirimli taşımalarda belediyelerin mali kayıplarının telafi edilmesi.
- Konaklama Vergisinin belediyelerin geliri olarak düzenlenmesi.
- Müze Giriş Ücretleri Payına ‘ören yerlerinin’ dahil edilmesi.
- Yatırım hizmetlerinden alınan KDV’nin belediye borçlarına mahsup edilmesi.
- Belediyelerin okul, yurt ve sağlık tesisi yapımı giderlerinin yarısının belediye borçlarına mahsup edilmesi.
- Belediyelerin dava harçlarından muaf tutulması.
- Karayolu geçişleri ile orman alanlarındaki belediye hizmetlerinden ücret alınmaması.
- Su ve atık su tesislerinde tüketilen elektrik tarifesinin sanayi tarifesinin yarısını içerecek şekilde oluşturulması ve belediyelerin elektrik giderlerinden KDV alınmaması.
- Kalkınma Ajans Paylarının kaldırılması.
- SUKİ gelirlerinden kesilen çevre katkı payının kaldırılması.
- İmar para cezalarının yeniden ele alınması.
- Sığınmacı barındıran belediyelerin mali yükünün karşılanması konularında yapılacak her türlü çalışmaya TBB’nin katılımının sağlanması.