‘Demokrasi yorgunluğu’ Avrupa’yı sardı: Otoriter eğilimler yükseliyor

Avrupa’nın daha güçlü kurumlara ve entegrasyona kavuşması için faaliyet yürüten Avrupa Hareketi (European Movement) tarafından yayımlanan demokrasi araştırmasında, demokratik değerlere istikrarlı biçimde bağlı olduğunu belirtenlerin oranı sadece yüzde 36’da kaldı.

Politico’nun yaptığı habere göre, geri kalan yüzde 64’lük kesim ‘tutarsız demokratlar’ olarak tanımlanıyor.

Bu kişiler, demokrasiye bağlılıklarında net değil; oy hakkı ve güçler ayrılığı gibi temel ilkeleri desteklemekle birlikte, güçlü bir liderin daha iyi olabileceğini de düşünüyorlar. Bu oran, önceki yıllara göre artmış durumda.

DEMOKRASİYE EN GÜÇLÜ DESTEK İSVEÇ’TEN

Araştırmada yedi büyük AB ülkesinden 3 bin 500’den fazla kişiyle görüşüldü. En yüksek oranda demokratik değerleri önemseyen ülke İsveç oldu: İsveçlilerin yüzde 52’si tutarlı biçimde demokrasiyi destekliyor.

Fransa ve Romanya’da bu oran yüzde 30’a kadar düşerken, İspanya’da halkın yalnızca dörtte biri demokrasiye düzenli destek veriyor. Bu bulgular, Avrupa genelinde demokratik katılımın ve inancın ciddi biçimde sorgulandığını ortaya koyuyor.

Avrupa Hareketi Genel Sekreteri Petros Fassoulas, Politico’ya yaptığı açıklamada, “Demokrasiye tutarlı destek oranının bu kadar düşük olması gerçekten kaygı verici” dedi.

Ancak bu kişilerin demokrasi karşıtı olduğunu değil, daha çok hayal kırıklığına uğradıklarını, güçsüz hissettiklerini ve umutlarını kaybettiklerini belirtti. Fassoulas’a göre bu duygular, otoriterliğe zemin hazırlayan en temel faktör.

POPÜLİSTLERE DESTEK YÜKSELİYOR

Araştırma sonuçları, son Avrupa Parlamentosu seçimlerinde görülen tabloyla da örtüşüyor: Ana akım partiler özellikle Fransa ve Almanya’da büyük kayıplar yaşarken, aşırı sağ ve popülist partiler güç kazandı.

Ancak ilginç bir şekilde, halkın Avrupa düzeyinde işbirliği talepleri de güçlü. Ukrayna’ya destek, savunma alanında ortaklık ve dezenformasyonla mücadele gibi konularda yüksek düzeyde destek tespit edildi.

Katılımcıların neredeyse yarısı, Avrupa’nın ordularını birleştirerek özellikle Rusya gibi tehditlere karşı daha güçlü bir askeri yapıya kavuşması gerektiğini düşünüyor. Fassoulas bu durumu şu sözlerle değerlendirdi:

“Bu veriler, Brüksel, Paris, Berlin ve ötesindeki siyasi elitlerin artık uyanması gerektiğini gösteriyor. Beklenenden çok daha fazla insan bir Avrupa ordusu istiyor olabilir.”