Ekonomide 2025’e damga vuran olaylar
Türkiye’de 2025 yılına damga vuran gelişmeler derlendi.
Yılın ilk üç ayında, ekonomik göstergelerdeki iyileşme kadar bilim-teknoloji yatırımları ve ticaret politikalarındaki değişiklikler de dikkat çekti.
Açıklanan verilere göre Türkiye ekonomisi, 2024 yılını yüzde 3,3 büyüme ile tamamlarken işsizlik oranı yüzde 8,7’ye geriledi ve son 12 yılın en düşük seviyesine indi.
Bu dönemde Meclis’te yürütülen çalışmalar öne çıktı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, TBMM’de 5G test-deneme sürecinin başlatıldığını açıkladı. Türkiye’nin ilk yerli haberleşme uydusu Türksat 6A’nın uzaydaki ilk test yayınının başarıyla tamamlanması da teknoloji alanında önemli bir eşik olarak kayda geçti.
YILIN İLK ÇEYREĞİNDE SURİYE ETKİSİ
Suriye’de uzun süredir devam eden iç savaşın sona ermesiyle birlikte ticarette de yeni bir sayfa açıldı. Bu kapsamda Suriye ile karşılıklı ticarette yeni düzenleme yürürlüğe girdi. Türkiye Gümrük Bölgesi üzerinden Suriye’ye yapılacak ihracat ile Suriye’ye yönelik transit işlemlerde mevcut kısıtlama listeleri kaldırıldı. Düzenlemenin, bölgesel ticaretin canlanmasına katkı sağlaması bekleniyor.
Türkiye ekonomisinde yılın ilk 3 ayında yaşanan bazı önemli gelişmeler şöyle:
2 OCAK
- Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, e-Devlet Kapısı'ndan 2024'te 4,2 milyar işlem yapıldığını bildirdi.
3 OCAK
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Aralık 2024'te aylık bazda yüzde 1,03, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,4 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 44,38, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 28,52 olarak gerçekleşti.
5 OCAK
- Uraloğlu, 2024'te Türkiye'deki havalimanlarını, direkt transit yolcularla 230 milyon 224 bin 611 yolcunun kullandığını bildirdi.
11 OCAK
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, Türk mühendislerince geliştirilen Milli Gözetim Radarı (MGR) Mode-S SSR'nin test süreçlerinin başarıyla tamamlandığını belirtti.
15 OCAK
- 2025 Yılı Yatırım Programı Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı. Programda yer alan 14 bin 238 projeye yaklaşık 1 trilyon 444,4 milyar lira ödenek tahsis edildi.
- Engelli araçlara uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) istisnası için getirilen yerlilik şartı ve bu kapsamda alınan araçları elde tutma süresine ilişkin detaylar belli oldu. ÖTV istisnası olarak engelli vatandaşlara yapılan satışlarda yerlilik oranı yüzde 40'a yükseltildi. Bu kapsamda alınan araçları elde tutma süresi 5 yıldan 10 yıla çıkarıldı.
18 OCAK
- Türkiye Uzay Ajansı (TUA) ile Axiom Space, kurulması planlanan Axiom Uzay İstasyonu ve diğer faaliyetlerde yer alacak Türk uzay sanayi için tedarik zinciri fırsatlarını araştırmak amacıyla mutabakat zaptı imzaladı.
20 OCAK
- Maliye Hazinesi ve Karayolları Genel Müdürlüğüne kayıtlı başkentteki taşınmazlara ilişkin özelleştirme ihalesinde 7 milyar 500 milyon lira ile ülke tarihinde bir taşınmaz ihalesindeki en yüksek teklifi veren Gamador İnşaat AŞ sözleşmeyi imzalayarak arazileri devraldı.
24 OCAK
- Türkiye'de elektrikli otomobil sayısı, Türkiye'nin otomobili Togg'un yollara çıkmasının da etkisiyle 2024'te bir önceki yıla göre yüzde 129,6 artarak 183 bin 776'ya yükseldi.
31 OCAK
- Ticaret Bakanlığı ve TÜİK işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre, 2024'te ihracat bir önceki yıla göre yüzde 2,4 artarak, 261 milyar 855 milyon dolara ulaştı.
3 ŞUBAT
- TÜFE, ocakta aylık bazda yüzde 5,03, Yİ-ÜFE yüzde 3,06 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 42,12, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 27,2 olarak kayıtlara geçti.
4 ŞUBAT
- Ticaret Bakanlığınca taşıt ilanlarında Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) üzerinden "yetki doğrulaması" uygulaması devreye alındı.
5 ŞUBAT
- Fenerbahçe-Kalamış Yat Limanı ihalesinde sözleşmeyi 504 milyon dolar teklif veren Koç Holding'in bağlı ortaklığı Tek-Art Kalamış ve Fenerbahçe Marmara Turizm Tesisleri AŞ tarafından şartname gereği kurulan Kalamış ve Fenerbahçe Marina İşletmeciliği AŞ imzaladı.
6 ŞUBAT
- Türkiye'nin nüfusu, 2024'te bir önceki yıla göre 292 bin 567 kişi artarak 85 milyon 664 bin 944 oldu. 2023'te binde 1,1 olan yıllık nüfus artış hızı, 2024'te binde 3,4'e yükseldi
11 ŞUBAT
- Suriye ile karşılıklı ticarette yeni düzenleme yürürlüğe girdi. Türkiye Gümrük Bölgesi üzerinden Suriye'ye ihracat ve Suriye'ye transit işlemlerinde mevcut kısıtlama listeleri kaldırıldı.
12 ŞUBAT
- Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye'nin ilk yerli ve milli havadan havaya görüş ötesi füzesi "Gökdoğan"ın, atış testinde hedef uçağı tam isabetle vurduğunu bildirdi.
15 ŞUBAT
- Rekabet Kurulu, Türkiye'de cips ve şekerleme pazarında faaliyet gösteren Frito Lay Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ'ye yaklaşık 1,3 milyar lira ceza kesilmesini kararlaştırdı.
16 ŞUBAT
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, Şam Havalimanı'nın yenilenmesi için Türkiye'den giden 25 kişilik teknik ekibin Suriye'de çalışmalara başladığını bildirdi.
17 ŞUBAT
- Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır, ilk atışı yapılan GÖKSUR IIR füzesine ilişkin, "Çelikkubbe'nin stratejik bir parçası olan katmanlı hava savunma sistemimiz, milli gemilerimizin güvenliğini sağlayacak." ifadesini kullandı.
18 ŞUBAT
- TÜİK, Ekim-Aralık 2024 dönemine ilişkin işgücü istatistiklerini açıkladı. Türkiye'de işsizlik oranı, 2024'ün dördüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 0,1 puanlık azalışla yüzde 8,6 oldu.
19 ŞUBAT
- Türksat 6A'nın uzaydaki ilk test yayını başarıyla tamamlandı.
24 ŞUBAT
- MOI OGG, araç muayene istasyonlarının özelleştirme ihalesinde 1. bölge için 830 milyon dolar, 2. bölge için 890 milyon dolarla en yüksek teklifi verdi.
28 ŞUBAT
- TÜİK, 2024'e ilişkin üretim yöntemiyle hesaplanan gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Türkiye ekonomisi geçen yıl yüzde 3,3 büyüme gösterdi.
2 MART
- 9'uncusu düzenlenen Ulusal Antarktika Bilim Seferinde Türkiye'nin araştırma kampının bulunduğu Horseshoe Adası'nda "çok düşük frekans yakın uzay gözlemleri" için istasyon kuruldu.
3 MART
- TÜFE, şubatta aylık bazda yüzde 2,27, Yİ-ÜFE yüzde 2,12 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 39,05, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 25,21 olarak kayıtlara geçti.
5 MART
- Turkcell, İzmir ve Milano arasında denizaltından fiber optik kablo altyapı çalışması başlattı.
7 MART
- Elektrik Üretim Anonim Şirketine (EÜAŞ) ait Çayırhan Termik Santrali ve Maden Sahası'nın özelleştirme ihalesinde, en yüksek teklifi 20 milyar lira ile Akçadağ İnşaat Enerji Madencilik Anonim Şirketi verdi.
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, TBMM'de 5G test-deneme sürecinin başladığını açıkladı.
10 MART
- Van'dan İran'ın başkenti Tahran'a tren seferleri başladı.
- Türkiye'nin ilk girişim ofisi Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır'ın katılımıyla Bilkent Cyberpark'ta açıldı.
12 MART
- Aydın memecik zeytini AB'den coğrafi işaret tescili aldı.
14 MART
- Milli Banliyö Tren Seti, Gaziantep Büyükşehir Belediyesine teslim edildi.
16 MART
- Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Mersin'de kurulacak Anıtlı Barajı'nın yapım sözleşmesinin imzalandığını, barajın Nisan 2028'de tamamlanmasının planlandığını belirtti.
20 MART
- Türkiye'de işsizlik oranı, 2024'te bir önceki yıla göre 0,7 puan azalışla yüzde 8,7'ye gerileyerek son 12 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti.
25 MART
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, "Doğu Türkiye Orta Koridor Demiryolu Geliştirme Projesi (ETMIC)" için genel ihale ilanına çıkarken bu kapsamda maliyetin İslam Kalkınma Bankasından sağlanan 246 milyon 400 bin avroluk finansmanla karşılanacağı belirtildi.
29 MART
- Bireysel sıfır taşıtlar, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi kapsamından çıkarıldı.
29 MART
- Bireysel sıfır taşıtlar, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi kapsamından çıkarıldı.
Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,5 büyümesi, ülke tarihinin en büyük zirai don olaylarından birinin tarım ürünlerinde zarara yol açması, Türksat 6A'nın hizmete alınması bu yılın ikinci çeyreğindeki önemli başlıklar arasında yer aldı.Türkiye açısından bu yılın nisan-haziran döneminde ekonomiye dair dikkati çeken gelişmeler yaşandı.
Hava sıcaklıklarının ani düşüşüyle etkili olan zirai don, tarım ürünlerinde zarara neden oldu. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, tarihin en büyük zirai don olaylarından birinin yaşandığını bildirdi.
Türkiye'nin yerli ve milli uydusu Türksat 6A, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla düzenlenen törenle hizmete alındı. Bu kapsamda Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da Türksat 7A'nın yapımı için ihale hazırlıklarını tamamladıklarını ifade etti.Gıda satış ve toplu tüketim yerlerindeki "gıda işletmesi karekodu"nun, tüketicilerin görebileceği yerde bulundurulması zorunlu hale getirildi.
Türkiye ekonomisinde yılın ikinci çeyreğinde yaşanan önemli gelişmeler şöyle:
1 NİSAN
- Türkiye, deprem bölgesindeki istihdamın korunması ve bölgede ilave istihdam oluşturulması için işletmelere yönelik 500 milyon dolarlık yeni dış finansman sağladı.
2 NİSAN
- Türkiye, Avrupa Birliği (AB) çatısı altında faaliyet gösteren Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesinin (EFSA), tüketicilerin gıda konusunda bilinçli seçimler yapabilmeleri amacıyla uyguladığı "Safe2Eat" kampanyasına dahil oldu.
3 NİSAN
- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), martta aylık bazda yüzde 2,46, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,88 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 38,1, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 23,5 olarak kayıtlara geçti.
- ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin diğer ülkelere karşılıklı tarifeler uygulayacağını ve temel tarife oranının yüzde 10 olacağını duyurdu.
4 NİSAN
- Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ABD'nin açıkladığı ilave gümrük vergilerinin ardından Türkiye'nin bu pazarda rekabette olduğu ülkelere kıyasla avantajlı olacağını belirterek, "Diğer ülkeler bizim üçüncü ülkelerdeki pazarlarımıza ve Türkiye pazarına hücum edecekler, bu konuda biz son derece dikkatli olacağız ve gerekli tedbirlerimizi alacağız." dedi.
10 NİSAN
- Cumhurbaşkanlığı Yatırım ve Finans Ofisi Başkanlığına Burak Dağlıoğlu getirildi.
12 NİSAN
- Hava sıcaklıklarının ani düşüşüyle etkili olan zirai don, tarım ürünlerinde zarara neden oldu. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, tarihin en büyük zirai don olaylarından birinin yaşandığını belirterek, "Bakanlık olarak, son yılların en geniş alanı kapsayan bu don olayı sonrasında da üretimin devamlılığını sağlamak üzere üreticilerimizin yanında yer almayı sürdüreceğiz." ifadesini kullandı.
15 NİSAN
- Türkiye ile Azerbaycan öncülüğünde hayata geçirilen ve Ticaret Bakanlığı himayesinde faaliyet gösteren Türk Dünyası Pazarlama, Reklam ve Medya Birliğinin (TÜREK) kuruluşu imza töreniyle gerçekleştirildi.
18 NİSAN
- Ticaret Bakanlığı zirai don sonrası bazı ürünlerde manipülatif fiyat hareketlerine karşı denetimlerini yoğunlaştırırken ekipler don olayının görüldüğü iller başta olmak üzere ülke genelinde 1271 firma ve 8 bin 476 ürünü inceledi.
21 NİSAN
- Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, zirai dondan hububat, baklagil ve yağlı tohumlar gibi stratejik ürünlerin çok etkilenmediğine işaret etti.
- Türksat 6A Hizmete Alma Töreni, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla TÜRKSAT Gölbaşı Yerleşkesi'nde düzenlendi.
25 NİSAN
- Türk Patent ve Marka Kurumuna (TÜRKPATENT) yapılan yerli patent başvuruları 2024 sonu itibarıyla ilk kez 5 haneli rakamlara çıkarak, 10 bin 186'ya ulaştı.
27 NİSAN
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, Avrasya Tüneli'nin dünyada Mavi Nokta Ağı Sertifikası'nı alan ilk ulaştırma projesi olduğunu bildirdi.
28 NİSAN
- Tarım Orman Şurası, bu yıl 28-30 Nisan tarihlerinde 4. kez toplanarak "Türkiye Yüzyılı Bereketin Yüzyılı" temasıyla yapıldı.
5 MAYIS
- TÜFE, nisanda aylık bazda yüzde 3, Yİ-ÜFE yüzde 2,76 artış gösterdi. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 37,86, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 22,5 olarak kayıtlara geçti.
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türksat 7A'nın yapımı için ihale hazırlıklarını tamamladıklarını belirterek, "İlk hedefimiz Türksat 7A'nın Türksat 6A'dan çok daha gelişmiş kabiliyetlere sahip olması." dedi.
8 MAYIS
- Gıda satış ve toplu tüketim yerlerindeki "gıda işletmesi karekodu"nun tüketicilerin görebileceği yerde bulundurulması zorunlu kılındı.
12 MAYIS
- 105 yıllık köklü geçmişiyle Türkiye'nin haber belleği olan Anadolu Ajansının (AA), yeni kurduğu iştiraki AA Teknoloji siber güvenliğin ardından yapay zeka destekli haber alma ve izleme sistemine yönelik işbirliğini de hayata geçirdi.
19 MAYIS
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, "melodili yol uygulaması"nın Türkiye'de ilk kez Ankara'da, Nallıhan-Beypazarı Devlet Yolu'nda kullanılmaya başlandığını bildirdi.
22 MAYIS
- Ticaret Bakanlığınca, Türkiye'nin İsrail ile ticaretinin devam ettiğine yönelik haberlerin yalan ve çarpıtmalar üzerine kurulu olduğu belirtilerek, 2 Mayıs 2024'ten bu yana İsrail ile ticaretin sıfır olduğu bildirildi.
25 MAYIS
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, Türksat 6A uydusu üzerinden ilk ihracatın gerçekleştirildiğini belirterek, "Bu satışla Türksat, Hindistan, Tayland, Malezya ve Endonezya gibi ülkeleri kapsayan Güney Asya pazarına doğrudan hizmet sunmaya başladı." ifadesini kullandı.
30 MAYIS
- TÜİK, Türkiye ekonomisinin yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,5 büyüme gösterdiğini bildirdi.
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2. İstanbul Dünya İslam Ekonomisi Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, "Biz Cumhuriyet tarihinin en düşük enflasyon ve faiz oranlarını yakalamış bir hükümetiz. Böyle bir dönemde üç, beş ağacın taşınması bahane edilerek başlatılan Gezi olayları olmasaydı Türkiye bugün çok farklı bir konumda olacaktı." ifadelerine yer verdi.
2 HAZİRAN
- Ticaret Bakanı Ömer Bolat, mayısta ihracatın yüzde 2,7 artışla 24 milyar 800 milyon doları geçip rekor kırdığını belirterek, "Mayıs ayı itibarıyla son 12 ayda yıllıklandırılmış mal ihracatımız, Cumhuriyet tarihimizin en yüksek seviyesi olan 265,5 milyar dolara yükseldi." dedi.
3 HAZİRAN
- TÜFE, mayısta aylık bazda yüzde 1,53, Yİ-ÜFE yüzde 2,48 artış gösterdi. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 35,41, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 23,13 olarak kayıtlara geçti.
18 HAZİRAN
- Ticaret Bakanlığı, taşıt ilanlarında Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) üzerinden "yetki doğrulaması" uygulamasının tüm taşıt ilanları için zorunlu hale geldiğini belirtti.
27 HAZİRAN
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Küresel Ulaştırma Koridorları Forumu"nda, "Kalkınma Yolu'nun 10 yıllık projeksiyonla üretime etkisi 50 milyar doları aşacak, istihdama etkisinin ise yıllık ortalama 63 bin kişiyi bulması hesaplanıyor." dedi.
Yılın üçüncü çeyreğine ilişkin ekonomi gündeminde, Türkiye ile Suriye arasında 13 yıl sonra kara yolu taşımacılığının yeniden başlaması, ekonominin üç yıllık yol haritası olan Orta Vadeli Program'ın (OVP) açıklanması, 2024 yılına ilişkin en fazla vergi veren isimlerin belli olması gibi başlıklar öne çıktı.
Temmuz-ağustos-eylül döneminde, makro ekonomiden uluslararası ulaştırma bağlantılarına kadar çok sayıda gelişme yaşandı.
Türkiye ile Suriye arasında aktarmasız uluslararası kara yolu taşımacılığının 13 yıl sonra yeniden başladığı bu dönemde, İstanbul-Halep güzergahında uçak seferleri devreye alındı.
İki ülke arasındaki ticari ilişkilerin tesisi adına iş konseyi kurulmasına yönelik adımlar da bu dönemde atıldı.
Ekonominin üç yıllık yol haritası niteliğini taşıyan 2026-2028 dönemini kapsayan OVP, kamuoyuyla paylaşıldı. OVP'ye göre, ekonominin 2026'da yüzde 3,8, 2027'de yüzde 4,3, 2028'de de yüzde 5 büyümesi öngörüldü.
2024 yılına ilişkin en fazla gelir vergisi ödeyen isim, ihracat gelirleriyle Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar olarak kayıtlara geçti.
kaydırmaya devam ederek gündemden son dakika ve magazin haberlerine havadiskolik.com üzerinden anında erişebilirsiniz.