‘Çaya zam eli kulağında’ dedi, rakam verdi: Yüzde 100’e yakın artış bekliyorum

ÇAYSİAD İdare Konseyi Üyesi Mustafa Yılmaz Kar, “Şu an raflardaki çayın fiyatı 2023 üretim fiyatının çok altında. Raflarda çaya artırım eli kulağında… Çaykur’un maliyeti 90 TL’nin üzerinde olur, 100 TL’ye yaklaşır. Hasebiyle yüzde 100’e yakın bir artış bekliyorum” dedi.

Bloomberg HT’den İrfan Donat’ın haberine nazaran, yaş çay alım fiyatının açıklanmasının akabinde birinci sürgün çay hasadına iki hafta kala Çay Sanayicisi İş Adamları Derneği (ÇAYSİAD) İdare Heyeti Üyesi Mustafa Yılmaz Kar’dan çay fiyatlarına yönelik değerli bir açıklama geldi.

Bloomberg HT’de yayınlanan ‘Akıllı Tarım’ programında çay kesimine yönelik değerlendirmelerde bulunan Mustafa Yılmaz Kar, bu yıl dayanak ödemesi ile birlikte yaş çay alım fiyatının kilogram başına yüzde 64 arttırılarak 11 lira 30 kuruşa çıkartıldığını hatırlatarak bunun raflara yakında yansıyacağını söyledi.

Çay üretiminde gübre ve personellik başta olmak üzere maliyetlerin önemli oranda arttığına dikkat çeken Kar, geçen dönem 350-450 TL aralığındaki personellik maliyetinin bu dönem 750 TL’ye çıktığını söyledi.

Çay mühtasilinin alım fiyatlarında 2008 yılından bu yana 14 kat artış yaşanırken, alım gücünde yüzde 15 düzeylerinde gerileme olduğunun altını çizen Kar, “2008’de yaş çay alım fiyatı kilogram başına 83 kuruştu ve o vakit 67 sente tekabül eiyordu. Bugün yaş çay alım fiyatı 11.30 TL oldu ancak 57 sente tekabül ediyor. Yani fiyatlarda 14 misli artış oldu fakat alım gücünde yüzde 15 bir gerileme oldu. Maliyetlerin artışı mühtahsilin alım gücünü olumsuz tarafta etkiliyor” dedi.

Söz konusu durumun tüketiciye de yansıdığını kaydeden Kar, şuanda raflarda kuru çayın fiyatının maliyetinin altında satıldığını söz etti.

“Raflarda çaya artırım el kulağında”

5 kilogram yaş çaydan 1 kilogram kuru çay elde edildiğini hatırlatan Kar, “Bugün 1 fabrika 5 kilogram yaş çaya 56.5 TL ödeyecek. En mütevazi üretim maliyeti olarak yüzde 30 koyarsak çayın 1 kilogram maliyeti 74 TL’ye çıkıyor. Bugün raflarda 74 TL’ye Çaykur’un çayı da alınabiliyor, daha ucuz fiyatlarda çok kaliteli özel kesim çayı da satın alınabiliyor. Hasebiyle şuan raflardaki çayın fiyatı 2023 üretim fiyatının çok altındadır. Tüketici bunu kıymetlendirebilir. Raflarda çaya artırım el kulağında” dedi.

“Yüzde 100’e yakın bir artış bekliyorum”

Kuru çayda yüzde 64 artırımın kurtarmayacağını belirten Kar, “Üretim maliyetlerini yüzde 30 derken mütevazi olarak söyledim. Güç, personellik maliyetleri neredeyse yüzde 100 arttı. Çaykur’un üretim maliyeti 90 TL’nin üzerinde olur, 100 TL’ye yaklaşır. Özel dalın maliyeti de muhtemelen 80 TL’nin üzerinde olur. Münasebetiyle yüzde 100’e yakın bir artış bekliyorum” diye konuştu.