Bursaspor tribünlerinde Türkiye’nin karanlık dönemlerine/figürlerine duyulan özlemi(!) söz eden pankartlar ile Amedsporlulara yönelik ırkçı hücumlar son derece ürkütücüydü. Siyasi nemalanma peşinde koşanlarla, onların liderliğine soyunmuş bir …
Bursaspor tribünlerinde Türkiye’nin karanlık dönemlerine/figürlerine duyulan özlemi(!) söz eden pankartlar ile Amedsporlulara yönelik ırkçı hücumlar son derece ürkütücüydü. Siyasi nemalanma peşinde koşanlarla, onların liderliğine soyunmuş bir zatın dışında pek de destekleyen olmadı yaşanan nahoşluğu, ne keyifli ki.
Sporun, bilhassa futbolun siyasete uzak olduğu sanılır. Yanlışsız değildir olağan. Politize olmanın kitlesel olarak görülebildiği yerlerin başında gelir futbol stadyumları. Sağdan da vardır fakat tribünlerde çoklukla sol talepler lisana getirilir. Fas futbol seyircisi bu mevzuda efsanedir örneğin.
Başka örnekler de vardır.
Stadyum platformdur
Kendi adıma bunu yanlış da bulmam. Başta ırkçılık olmak üzere ortak nefreti toplamış görüşler, insanlık düşmanı aksiyonlar dışında dileyen her neyi savunuyorsa slogana çevirsin doğal. Kimi taleplerin/eleştirilerin tekil olmaktan çıkıp toplumsallaştığını tribündeki ortak sesten daha yeterli ne anlatabilir ki ayrıyeten? Bilhassa tabir kanalları kapalı toplumların ya da kendilerini anlatamayan kısımların yegane platformudur tribünler. Futbol fazla masrafı olmayan bir “halk oyunu“ sonuçta. Halkın taleplerini, stadyumda da lisana getirmesi anlaşılabilir.
Bursaspor tribünlerindeki “politik şov”, içeriğindeki müthişlik gözardı edilerek, “spora siyaset karıştırılmaz” sözümona “ilkesi” anımsatılarak eleştirildi. Halbuki bu provoke edici gösteriye “politize olunduğu” gerekçesiyle değil hem içeriği hem de kimi bölümleri hedeflemesinden dolayı karşı çıkılmalıydı. Dünyanın her yerinde olduğu üzere ülkemizde de futbol son derece “politik” bir kurumdur zira.
Düpedüz “siyaset içi” olan futbolu, bu kavramın dışındaymış üzere gösteren tavırlara her yerde rastlanıyor. Futbol adamlarının siyaset konuşmaları beğenilen karşılanmıyor, vakit zaman konuşmaları engelleniyor da. İngiltere’de bu türlü bir durum yaşanıyor şu sıralar. Futbol yorumcusu Gary Lineker ile Gary Neville siyasi görüşlerini lisana getirdikleri için hedefteler.
“Sistem düşmanı” Lineker
Özellikle, yıllardır izlediğim, bir Türkiye maçı sonrası tanışmak mutluluğuna da eriştiğim Lineker’i pek lakin pek severim. Doğrusunu isterseniz bu kadar “politik” bir tarafı olduğunu da sanmazdım. Meğer kimi sıkıntılara oldukça soldan bakan bir hali varmış. BBC’de Match of the Day (Günün Maçı) programını sunuyor Lineker. İçişleri Bakanı Suella Braverman‘ın “yasadışı yollardan gelenlerin Birleşik Krallık’ta sığınma talebinde bulunmasını tesirli bir biçimde yasaklama” planlarını “Aman Rabbim, bu fecî ötesi bir şey” diye eleştirdiği tweetine bir kullanıcı “sen tertip düşmanısın” diye karşılık verdiğinde şunları söylemiş: “Bu, 30’lu yıllarda Almanya’nın kullandığından farklı olmayan bir lisanla savunmasız insanlara yönelik ölçülemeyecek kadar acımasız bir siyaset. Bunu söylediğim için mi nizam tersiyim?”
Kıyametin kopmasına yetti alışılmış bu. İçişleri Bakanı Braverman, Lineker’in yorumlarının kendisini “hayal kırıklığına uğrattığını” söyleyerek “yasal, orantılı ve nitekim de şefkatli olan tedbirlerimizi 1930’ların Almanya’sıyla karşılaştırmanın faydasız olduğunu düşünüyorum” dedi. Bakan’ın yaklaşımı nispeten sakindi ancak Muhafazakâr milletvekili Craig Mackinlay, Lineker’in “çok ileri gittiğini” belirterek, BBC’nin kendisini misyondan alması gerektiğini söyleyecek kadar kendini kaybetti. Bir öteki Muhafazakâr milletvekili Jonathan Gullis de BBC’yi Lineker’i “işinin siyaset değil futbol konuşmak olduğunu hatırlatmaya” çağırdı.
Lineker’i sevmekle isabetli davranmışım. Mutluyum. Zira daha evvel de bu çeşit çıkışları olmuş halbuki. Ekim ayında Muhafazakâr Parti’yi yerin tabanına batıran paylaşımlar yapmış örneğin, kaçırmışım. BBC’de de tartışılan bir mevzuymuş bu. Yöneticilerin bir kısmı “kural ihlali” yaptığını savunurken kimi yöneticiler ise Lineker’in “siyasi görüşlerini söz etme hakkı olduğunu” söylüyormuş.
Neville’den Katar hatırlatması
Gary Neville de canım ciğerimdir bakın, söyleyeyim peşinen. Artık ITV’de spor yorumcusu olan Neville, Katar’daki insan hakları ihlallerini İngiltere’deki personellerin çalışma şartlarıyla karşılaştırdığı için tenkit yağmuruna tutuldu. Dünya Kupası finali öncesinde ITV Sport’a konuşan Manchester United’ın eski sağ beki, Katar’da personellere yapılan makûs muamelenin “var olan zenginlikle birlikte yaşanmaması gerektiğini” söylemişti. Neville geçtiğimiz yıl Personel Partisi’ne katılmıştı.
“Müesses nizam” destekçilerinin kitlesel yansılardan korktukları gerçek olağan. Stadyumların korkulan yerler olması da olağan bu durumda. Futbol kim ne derse desin politiktir. Bu yüzden futbol seyircisi de uzmanları da yorumcuları apolitik olmak zorunda değil.
Bursaspor seyircisinin (genellemeyin diyorlar, olur genellemeyeyim; bir kısım seyircisinin) karanlık günlere hasret duyan (!) sloganlarına itiraz yeniden stadyumlardan gelecek elbette.
Tribün bu ne de olsa. İyiyi de kötüyü de barındırır.
İyilerin sesi çıkar bir gün.
Susturulamaz biçimde hem de.