Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2019’dan 2022’ye kadar olan süreci kapsayan ve Haziran 2022’de yayınlanan Dünya Ruh Sağlığı Raporu, ruhsal bozukluğu olan 1 milyar kişinin yüzde 15’ini çalışma çağındaki yetişkinlerin oluşturduğunu ortaya koydu.
Bu kişilerden biri de 31 yaşındaki Suudi Arabistanlı Alghamdi Alaa Saeed A., yaklaşık 12 yıl ağır depresyon ile mücadele etti.
Depresyon nedeniyle 12 kez intihar girişiminde bulunan Alghamdi Alaa Saeed A.’nın sadece sosyal değil, aile yaşantısında da parçalanmalar meydana geldi. Hasta son çare olarak Türkiye’de beyin pili ameliyatına girmeye karar verdi. Bu vaka ile uzun süredir üzerinde çalışmalar yapılan ancak Türkiye’de henüz ameliyatı yapılmamış olan depresyonun ‘beyin pili yöntemi’ ile tedavisi, özel bir hastanede Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Sait Öztürk tarafından uygulanarak bir ilke imza atıldı.
“Oldukça düşük riskli bir ameliyattır”
DHA’nın haberine göre; beyin pili ameliyatlarının düşünüldüğünün aksine beyne bir pilin takıldığı ameliyatlar olmadığını söyleyen Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Sait Öztürk, tedaviye ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
“Ülkemizde ilk defa ilaca dirençli depresyon ya da majör depresyon dediğimiz bir hastalıkta beyin pili ameliyatı uyguladık. Beyin pili ameliyatları düşünüldüğünün aksine beyne bir pilin takıldığı ameliyatlar değildir. Hastanın kafatasına iki taraflı, yaklaşık 7-7,5 santimetre uzunluğunda kablolar yerleştiriyoruz. Ardından bu kabloları hastanın kulağın arkasından, göğüs bölgesine uzatıp dışarıdan görünmeyecek şekilde pili göğüs boşluğunda oluşturduğumuz bir cebe yerleştiriyoruz. Beyin pili ameliyatları ülkemizde daha çok hareket bozuklukları ve parkinson gibi titreme hastalıklarında kullanılan bir tedavi iken ilk defa bir psikiyatrik rahatsızlığın tedavisinde beyin pili yöntemini uyguladık. Bu ameliyat oldukça düşük riskli bir ameliyattır. Ameliyat, 2 aşamalı olarak gerçekleştirildi Ameliyatı 2 aşamalı yaptık; ilk aşamada hastanın beynindeki ilgili depresyondan sorumlu olan alana kablolar yerleştirdik. Bu aşamada yerleştirdiğimiz kablonun doğru yerde olup olmadığını anlamak için hastanın bizimle uyanık kalmasını sağladık. Eğer doğru yerdeyse, pil çalıştırıldığında olası bir yan etki olup olmayacağını tespit etmek için yine hastanın uyanık kalmasına ihtiyacımız vardı. İkinci aşamada ise genel anestezi altında pili göğüs bölgesine yerleştirdik.”
“Kullanmış olduğumuz piller ileri teknolojik ürünlerdir”
Doç. Dr. Sait Öztürk, Alghamdi Alaa Saeed A’nın hastalığı ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Depresyona yönelik uygulanmış beyin pili ameliyatlarının 6’ncı ay, 1’inci yıl ve 5’inci yıl sonuçlarını incelediğimizde 6’ncı ayda yüzde 30 ile 25, 1’inci yılın sonunda genellikle yüzde 50 ile 55, 5’inci yıl sonuçlarında ise yaklaşık yüzde 75 oranında depresif duygu durum bozukluğunun gerilediğini bildiren yayınlar mevcut. Hastamız da oldukça dirençli olup, 12 yıldır depresyon tanısı olan ve elektroşoka kadar giden çok ciddi tedaviler almış, sosyal yaşantısı olmayan, aile bütünlüğü bozulmuş bir hastaydı. Suudi Arabistan’dan ülkemize refere edilen hasta ile detaylı değerlendirme sonrasında beyin pili ameliyatı yapılmasına karar verdik ve ameliyatını başarıyla uyguladık. Beyin pilleri ameliyatında kullanmış olduğumuz piller ileri teknolojik ürünlerdir.
“Ömrü yaklaşık olarak 15 ile 18 yıl”
Hastamızda da şarj edilebilen, ömrü yaklaşık olarak 15 ile 18 yıla kadar uzayan bir sistem kullanıldı. Hastamız ortalama 2-3 haftada bir kablosuz cihaz sayesinde evde televizyon izlerken, seyahat ederken vücuda herhangi bir şey eklenmeden pilini şarj edebilecek.”
“Depresyon, dünyada çok ağır türleri olan ikinci sıradaki hastalık olarak kabul ediliyor”
Bu süreçte Alghamdi Alaa Saeed A’nın tedavisine eşlik eden Psikiyatri Uzm. Dr. Yeşim Ruhat Kutlu da Saeed’ın içinde bulunduğu durumla ilgili şöyle konuştu:
“Hastamız uzun yıllardır tedavi aldığı halde tedavilere cevap vermeyen bir depresyon hastası. Depresyon Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından dünyada çok ağır türleri olan ikinci sıradaki hastalık olarak kabul ediliyor. Birçoğumuzun bildiği depresyon türü gündelik hayatta biraz istek kaybının olduğu, yaşam enerjimizin, yaşama sevincimizin azaldığı, daha önce yapmak istediğimiz şeylerden eskisi kadar keyif almadığımız, mutlu olduğumuz şeylerin bizi eskisi kadar mutluluk vermediği hafif, orta şiddetli depresyon türleridir. Ama eğer depresyon ortadan ağıra doğru gitmeye başlarsa biz gündelik işlerimizi yapamaz hale geliyoruz. Giderek ilerlediğinde ise yataktan çıkamadığımız, günlerce doğru düzgün beslenemediğimiz, öz bakımımızı yapamadığımız, duşumuzu alamadığımız, sevdiğimiz şeylerden bile eskisi gibi keyif alamadığımız ağır şiddetli depresyonlar ortaya çıkıyor. Bu depresyonlarda bazen çok çeşitli tedavilere rağmen sonuç alamıyoruz. Başta çoklu ilaç tedavileri kullandığımız oluyor. Bazen hastalarımız ‘Bize bu kadar ilaç fazla değil mi?’ diye soruyor ama ağır bir depresyonda ikili- üçlü ilaç tedavilerini 6 ay 1 yıl gibi uzun sürelerde kullanmak zorunda kalıyoruz. Eğer bu çoklu ilaç tedavileriyle sonuç alamazsak elektroşok, manyetik stimülasyon tedavileri gibi eski ama ilaç dışı tedavilere başvuruyoruz. Suudi hastamız da yaklaşık 12 yıl boyunca çok çeşitli ilaç tedavileri kullanmış, elektroşok, manyetik stimülasyon tedavisi almış ancak buna rağmen düzelememişti. Kendisi süreç içinde intiharla, ölümle, ateşle, öteki dünyayla ilgili tekrarlayıcı hatta neredeyse takıntılı düşüncelere kapılıp giden, gündelik hayatını sürdürmekte oldukça zorlanan bir hastaydı. Bu nedenle artık tedavide cerrahi seçenekleri denemek istedik ve ameliyatını yaptık.”
“Evden hiç çıkmıyor ve sürekli intihar etmeyi düşünüyordum”
12 yıldan beri bu hastalıktan muzdarip olduğunu, doğru düzgün bir hayatı kalmadığını söyleyen Alghamdi Alaa Saeed A. ise, şu sözleri kaydetti:
“12 yıldan beri bu hastalığı çekiyorum. Birçok tıbbi yöntem ile tedavi olmayı denedim ama hiçbirinin faydasını görmedim. Eskiden hastalığım yüzünden evden hiç çıkmıyor ve sürekli intihar etmeyi düşünüyordum. Bir gün sosyal medyada bu tedavi yöntemi ile ilgili video gördüm ve ardından bu hastaneye geldim. Ameliyat sırasında yerleştirilen pili çalıştırdılar ve içimde bir şeyler değişti, kendimi mutlu hissettim. Bu hastalığa sahip insanlar benim düştüğüm duruma düşmesin ve onlara pilin fayda sağladığını gösterebilelim diye iyi olmaya başladığımda başka bir çekim daha yapmak isterim. Geç olmadan bu ameliyatı olun ve vakit kaybetmeyin, ameliyatta birçok fayda olduğunu söylemek istiyorum.”