Namık Kemal Üniversitesi’nden Prof. Dr. Halim Orta, yer altı su kaynaklarının süratle tükendiğini belirterek, ulusal kuraklık merkezinin kurulması gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Orta, “Asıl kuraklık sinsi sinsi gelir. Geldiğinde çaresiz bırakır ve ne kadar süreceğini de kimse bilemez” dedi.
Dünya iklim kriziyle uğraş ederken, su kaynaklarının tükenmesi önemli bir tehlike olarak gündemdeki yerini koruyor. Namık Kemal Üniversitesi’nden Prof. Dr. Halim Orta da Trakya’da Ergene ve Meriç havzasında yer altı su kaynaklarının süratle tükendiğini belirterek hayati bir duruma dikkat çekti.
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Orta
Yoğun kullanım, maden ocakları…
Yer üstü kaynaklarının geliştirilemediğini aktaran Prof. Dr. Orta, “Baraj, gölet, yan su depolama yapısı yapmadığımız, yapamadığımız için hala bütün kullanıcılar, yani mahallî idareler, sanayi, öbür taraftan çok yaygın olmasa da tarım, suyunu kullanmaya devam ediyor ve münasebetiyle tablada süratle düşüyor. Bunun yanında bir de bizim yer altı suyunu besleyen Istranca ve Ganos dağlarındaki aksilikler nedir? Bunlar Istrancalar’daki taş ocakları, kum ocakları, kireç ocakları bu alttaki rezervi bizim o tablayı dolduran su ölçüsü da azaldığı için bir taraftan çekim fazla. Bir taraftan kuzeyden gelen ve toprak içerisinden sızarak yer altı suyunu oluşturan ölçü azaldığı için ne oluyor? Düzey düşmeye devam ediyor” dedi.
‘Milli kuraklık merkezi çağrısı’
Kuraklığa karşı kurum ve kuruluşların başka farklı çalışmalar yaptığını söyleyen Prof. Dr. Orta, kelamlarına şöyle devam etti:
“Herkes bir şeyler yapıyor, kimin ne yaptığından hiç kimsenin haberi yok. Münasebetiyle bütün bunları entegre etmek için bir ulusal kuraklık merkezini acilen kurmamız lazım. Ve bu bağımsız bir kurum olması lazım. Artık bir toplantıya çağrılıyoruz, gidiyoruz. Yalnızca Tarım ve Orman Bakanlığı işçisi var. Bir toplantıya gidiyorum Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı çalışanı var. Bir toplantıya gidiyorsunuz Sanayi Bakanlığı’nın çalışanı var. Bunların hepsi su kullanıcısı yahut suya bir halde istikamet veren, talep eden kurumlar. Bir tarafta üniversiteler, bir tarafta araştırma kuruluşları ancak kimin ne yaptığını elde edilen sonuçları uygulamaya aktaracak bir otorite, bir idare sonuçta bunların tamamının, tümünün taleplerini ve bulgularını bir ortaya getirerek derleyip toparlayacak yönlendirecek bir otorite yok. Münasebetiyle bu otoritenin derhal kurulması ve tek elden lakin çok sayıda insanı disiplinler ortası bir çalışmayla ürettiği raporların uygulamaya aktaracak yönetmelik ve kanunlar oluşturulması lazım. Bu sürece giremezsek evet herkes bir şey yapıyor. O diyor ben şu raporu hazırlayacağım. Ben şu hareket planını hazırlayacağım. Âlâ de bir kurumun hazırladığı aksiyon planından oburunun haberi yok. Yahut bir kurumun hazırladığı aksiyon planını soran yok. Bir tarafta bakıyorsunuz bölgede yeni imar planları yapılıyor. Yeni alanlar oluşturuluyor, sanayi alanlar oluşturuluyor, lojistik alanlar oluşturuyor. Bu oluşturan bakanlığın başka suyu yöneten ve koordine eden bakanlıktan bihaber, onların aksiyonlarından bihaber. O bakanlık dönüp ona biz bunları yaptık yok. Hasebiyle bu türlü bir sonuca varmak mümkün gözükmüyor.”
Asıl kuraklık sinsi sinsi gelir
Kurulacak ulusal kuraklık merkezinde bilim insanlarının çalışmalarıyla hazırlayacağı raporları siyasi iradeye sunmaları gerektiğini lisana getiren Prof. Dr. Orta, kuraklığın latifesi olmadığını belirterek, “Yani biz çabucak yaşıyoruz. Birkaç ay sıkılıyoruz, sonra tekrar yağış düşüyor. Biraz rahatlar üzere oluyor ancak asıl kuraklık bu türlü olmaz. Daima söylerim, bu türlü sinsi sinsi gelir. Geldiğinde çaresiz bırakır ve ne kadar süreceğini de kimse bilemez” sözlerini kullandı.
Meriç ve Tunca adım adım çölleşiyor
Bu ortada, bölgenin kıymetli su kaynaklarından Meriç ve Tunca ırmaklarında su düzeyleri düştü. DSİ Edirne 11’inci Bölge Müdürlüğü’nün datalarına nazaran, Tunca Irmağı’nın debisi 6 metreküp/saniye olarak ölçüldü. Debisi 50 metreküp/saniyeye düşen Meriç Irmağı’nın ortasında ise adacıklar oluştu. Meriç Irmağı’nda düşüş yaşanan kısımlar, martıların avlandığı adacıklar haline geldi.