DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, partisinin “Hukuk Devleti Yolunda Adil Yargı Aksiyon Planı”nı açıkladı. Şu anda yargıda bağımsızlığın ve tarafsızlığın esamesinin okunmadığını, yargıya itimadın uygunca sarsıldığını belirten Babacan, “Yürütmenin yargı üzerindeki gölgesini kaldıracağız” dedi.
DEVA Partisi, “Hukuk Devleti Yolunda Adil Yargı Aksiyon Planı” sunumunu bugün Ankara’da yaptı. “Hakimler ve Savcılar Kurulu”, “Anayasa Mahkemesi”, “Adil Yargılamada Eğitim” üzere başlıklardan oluşan hareket planını açıklayan DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, şunları söyledi:
‘Hedefimiz hukuku üstün kılmaktır’
“Bizim içi boş kavgalarla oyalanacak vaktimiz yok. Biz sorun çözmeye geliyoruz. Tahlil odaklı yaklaşımımızın da vatandaşlarımız tarafından da giderek artan bir takdir toplamasından da kıvanç duyuyoruz. Bugüne kadar dokuz başka alanda aksiyon planı açıkladık. Bugün de on numara bir hareket planıyla karşı karşıyayız. Hukuk Devleti Yolunda Adil Yargı Aksiyon Planı’nın nitekim çok özel bir yeri var. Bizim her alandaki aksiyon planlarımızın muvaffakiyetle uygulanmasının olmazsa olmaz şartı Türkiye’nin sağlam bir hukuk yerine kavuşmasıdır. Sağlam bir hukuk tabanı yoksa o tabanda adalet yoksa ülkede hangi alanda muvaffakiyet elde etmeye çalışırsanız çalışın ihtimal çok zayıftır. Büyük ihtimalle çuvallarsınız. Atacağınız her adımın, yapacağınız her ıslahatın ülkeye getireceğiniz her yeniliğin öncelikle sağlam bir hukuk ve adalet yerine oturması gerekir.
Siyasi iktidarın ve ekonomik refahın olmazsa olmaz şartı hukukun üstünlüğüdür. Bu nedenle bizim büyük idealimiz ülkemizin gerçek bir hukuk devleti olmasıdır. Maksadımız hukuku üstün kılmaktır. Bunun yolunun da öncelikle yargının bağımsızlığından ve yargının tarafsızlığından geçtiğini çok uygun biliyoruz. Şu anda ne yazık ki yargıda bağımsızlığın ve tarafsızlığın esamesinin okunmadığı bir vakitten geçiyoruz. Yargıya inanç düzgünce sarsılmış durumda. Bunun çok kolay bir sebebi var. Bu iktidar yargıyı elinde sallandırdığı bir sopa olarak görüyor. Fikrini beğenmediği şahıslara, kurumlara, şirketlere karşı kullandığı bir sopa. 84 milyon görüyor yargı kurumlarında kayırmacılık ve takımlaşma yaşanıyor. 84 milyon görüyor çok sayıda insanımız haksız yere tutuklanıyor. Yeniden 84 milyon görüyor yargı bağımsızlığı olmayınca sayın Erdoğan’ın ‘tut’ dediğini tutuyor, ‘sal’ dediğini salıyor.
‘Türkiye Cumhuriyeti pasaportunuz varsa Allah sizi mahkemeye düşürmesin’
İşi o denli bir noktaya getirdiler ki yalnızca Türkiye Cumhuriyeti pasaportunuz varsa Allah sizi mahkemeye düşürmesin, yandınız. Amerika, Almanya pasaportunuz varsa bir nebze daha şanslısınız. Bu türlü bir sistemde adaletten kelam edilemez. Akıl almaz iddianameler yazan savcıların ödüllendirildiği, Anayasa Mahkemesi üyeliği için yargı kurumlarının göstermelik basamak olarak kullanıldığı bir ülkede adalet olamaz. Anayasa Mahkemesi kararlarını tanımayan yargıçların adeta ödüllendirilerek Adalet Bakan Yardımcısı yapıldığı bir ülkede adaletten bahsedilemez. İktidara hizmet etmenin öncelik olarak dayatıldığı bir yargı tertibi asla bu ülkede adaleti sağlayamaz. Bu çürümeye direnen, işini gerçek düzgün yapan savcılarımız elbette var. Bağımsız ve tarafsız kalmaya çalışan, hukukun kozmik unsurlarını ve vicdanının sesini dinleyen hâkim ve savcılarımız elbette var. Hani derler ya ‘Ankara’da yargıçlar var.’ Evet Ankara’da hala yargıçlar var lakin onları da ceza niteliğindeki tayinlerle, disiplin cezalarıyla, soruşturmalarla her türlü baskılarla yıldırmaya çalışıyorlar lakin onlar varlar ve hep olacaklar. Tüm baskılara ve zorluklara karşın hukuku koruyan yargı mensuplarımıza bir vatandaş olarak teşekkürlerimi sunmak istiyorum.
‘Adil bir yargı için en değerli değişiklik iktidar değişikliği olacaktır’
Hukuk devleti yolunda adil bir yargı için hareket planı diyoruz. Lakin adil bir yargı için en kıymetli değişiklik iktidar değişikliği olacaktır. En değerli değişim ülkeyi yöneten zihniyetin yani bu iktidarın topyekûn değişmesi olacak. İktidar değiştiği anda bizler iktidara geldiğimiz anda göreceksiniz yargının üzerindeki baskı bir anda sona erecek. Baskı iklimi bir anda sona erecek. Yargının bağımsızlığıyla ilgili atılmış en kıymetli adımda bu olacak. Şu anda anayasayı yok sayan, kanunları yok sayan bir iktidar iş başında. ‘Anayasa Mahkemesi kararlarına uymuyorum, hürmet duymuyorum’ diyen bir devlet lideri var. ‘Alt mahkeme, Anayasa Mahkemesi’nin kararlarına uymayabilir’ diyen, adalet, hukuk sisteminin köküne kibrit çakan bir zihniyet ülkeyi yönetiyor. Bu ülkede yargının bağımsızlığından bahsedilebilir mi? Bu ülkede yargının tarafsız çalışabilmesinden bahsedilebilir mi? Evvel hukuk, herkes mevcut hukuk içerisinde çalışacak. Hukuku değiştirmenin yani kanunları değiştirmenin yolu var. Kanunları değiştirmenin yolu Türkiye Büyük Millet Meclisi’dir. Gidin kanunları değiştirin, yaptığınız her şey yasalar içinde olsun. Şu andaki zihniyet ‘ben 50 1’i aldım, anayasa dediğin de aslında 50 1. Demek ki ben anayasaya uymayabilirim’ diye kendine düzmece bir meşruiyet tabanı oluşturmaya çalışıyor. Bu türlü bir şey yok. Kimse kusura bakmasın. Bu millet size 2018’de 50 1’i verirken yeniden referandumla oyladığı anayasa içerisinde çalışın diye yetkiyi verdi. Siz mecliste yemin ederken ‘bu ülkenin anayasasına bağlı kalarak çalışacağım’ diye yemin ettiniz. Yemininizin gereğini yapın ya da çekin gidin. Esasen az kaldı, birinci seçimde müsait bir yerde inecekler ve Türkiye’de her şey değişmeye başlayacak.
‘Eylem planı çocuk yaştaki eğitimle başlıyor’
Adil Yargı Aksiyon Planımız hukuk devleti yolunda attığımız dev bir adımdır. Ülkemizdeki yargı krizine karşı hukuk namına verdiğimiz bir karşılıktır. Aksiyon planımızda hukuk eğitimden başlayacak. Avukatlık, hakimlik ve savcılık mesleklerini kapsayan ve yargı organlarına dek uzanan geniş bir çalışmayı bugün sizlerle paylaşmış oluyoruz. Vatandaşlarımızın adil yargılanma hakkını tesis edecek düzenlemeleri bu aksiyon planımızla belirlemiş olduk. Adil Yargı Hareket Planımız çocuk yaştaki eğitimle başlıyor. Çocuklarımızın adalet şuuruyla büyümesini amaçlıyoruz. Bu gayeyle ilkokul yıllarından itibaren özgürlükçü demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları, bayan erkek eşitliği üzere mevzuları eğitimde müfredata kesinlikle konulacak. Niyet küçük yaşlardan itibaren gelişmeye başlıyor.
Yüksek öğretim seviyesinde de adım atacağız. Ülkemizde çok önemli manada hukuk fakültesi enflasyonu yaşandığını maalesef görüyoruz. Bu enflasyona bağlı olarak hukuk fakültelerinin eğitim standardı düşüyor. Biz hukuk eğitimin niteliğini artıracağız. Hukuk eğitimi için gereken kriterleri uymayan hukuk fakültelerini de kapatacağız. Herkes işini ciddiye alsın. DEVA Partisi iktidarında avukatlık mesleğini güçlendirecek adımlar atacağız, çoklu baro sistemine son vereceğiz. Ceza yargılamalarında savunma makamı ile tez makamını eşitleyeceğiz. Öncelikle duruşma tertibinde savcıyla, avukatın eşit pozisyonda oturmasını sağlayacağız. Bu Avrupa Birliği normlarıdır. Bu hukuk standartlarının, demokrasi standartlarının yüksek olduğu her ülkede standarttır. Lakin evvel zihniyet değişikliği gerekiyor. Avukatların gelirini güzelleştireceğiz. Bu doğrultuda Adalet Bakanlığı bütçesinden stajyer avukatlara ödenek ayıracağız. İsimli yardım ve CMK hizmeti veren avukatlara ödenen fiyatları artıracağız. Bağlı çalışan avukatlara baroların belirlediği tavsiye niteliğindeki fiyatlardan düşük maaş verilmesini de engelleyeceğiz.
‘Hakimler Konseyi ve Savcılar Şurası olarak iki yeni yapı kuracağız’
İlk adım hâkim ve savcılığa girişte mülakatı kaldıracağız. Yazılı imtihanlarda başarılı olan adayları eleyen, başarısız olan adayları ise üst sıralara yükselten şu andaki uygulamaya son vereceğiz. DEVA Partisi iktidarında yargıda liyakat konuşacak. Hâkim ve savcılarımıza coğrafik teminat getireceğiz. Böylelikle hâkim ve savcılar hiç kimseye bir referans borcu hissetmeyecek. Disiplin hatası olmadığı sürece hiç kimse onları misyondan alamayacak. Bağımsızlık bu türlü sağlanıyor. İktidarın yaptırımlarının sopasını her an doruklarında hisseden savcılarımızın, yargıçlarımızın bağımsız bir formda vazife yapmaları mümkün değil. Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’nu da kapatacağız. Yargıçlar Konseyi ve Savcılar Şurası olarak iki başka yeni yapı kuracağız. Nasıl YÖK’ü kapatıp yüksek öğretimde reset atacaksak Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’nu kapatıp iki yeni heyetle orada da bir reset atmak gerekecek. Kuracağımız Yargıçlar Kurulu’nda bakan da dahil olmak üzere, Adalet Bakanlığı’ndan hiçbir temsilciye yer vermeyeceğiz. Yargıçlar Heyeti ve Savcılar Heyeti üyeliklerinde de çoğulculuğu sağlayacağız. Bu emelle farklı kanallardan üye seçimiyle oylamalarda bilinmeyen ve tek oy seçim tarzını getireceğiz. Böylelikle rastgele bir kümenin heyetlere hâkim olmasını da engelleyeceğiz.
‘Anayasa Mahkemesi’ni güçlendireceğiz’
İktidar ortakları Anayasa Mahkemesi Liderini ve üyelerini alenen tehdit ediyorlar. Suratını alamayan krizlerin ortağı Anayasa Mahkemesi’ni kapatmak istediğini bile söylüyor. Onlar ne yaparlarsa yapsınlar biz Anayasa Mahkemesi’ni güçlendireceğiz. Anayasa Mahkemesi hedefimizdeki tam demokratik siyasal sistemin tam da merkezinde olmak zorundadır. Bizim gayemiz vatandaşımızın tüm hak ve özgürlüklerini korumaktır. Bu maksatla 12 Eylül 2010 referandumuyla kazandığımız Anayasa Mahkemesi’ne kişisel müracaat hakkının kapsamını da genişleteceğiz. Ayrıyeten Anayasa Mahkemesi’nin yapısında da değişikliğe gideceğiz. Mahkemenin üye sayısını 15’ye 21’e yükselteceğiz. 21 üyenin 18’ini Türkiye Büyük Millet Meclisi nitelikli çoğunlukla seçecek. Böylelikle yüksek mahkemenin demokratik meşruiyetini sağlayacağız.
‘Anayasa Mahkemesi’ni seçilecek adaylarla ilgili mülakat sistemi getiriyoruz’
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Anayasa Mahkemesi’ni seçilecek adaylarla ilgili bir görüşme, mülakat sistemi getiriyoruz. Bu mülakatlar da canlı yayınlanacak. Anayasa Mahkemesi’ne üyelik için aday olan bir insan evvel demokrasimizin en değerli istişare düzeneği olan Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde tartıya çıkacak. Oradan bir kanaat oluşacak. Meclis’te oluşan ve toplumda oluşan kanaat Anayasa Mahkemesi üyelerinin en son seçimi için çok değerli bir baz teşkil edecek. Meclis’teki görüşme mülakat bir liyakat testi manasına gelecek. ‘Anayasa Mahkemesi üyesiyse oraya hak ederek gelmiştir ve liyakati o pozisyona uygundur’ diyecek herkes ve güveneceğiz. Anayasa Mahkemesi’ne itimat olmadığı, Anayasa Mahkemesi’nin prestijinin her gün iktidar tarafından ayaklar altına alındığı bir ülkede hukuk devletinden bahsetmek mümkün değil. Anayasa Mahkemesi’ne Yargıtay, Sayıştay, Danıştay tarafından belirlenecek adaylarda en az 5 yıl yüksek mahkeme üyesi olarak vazife yapmış olma koşulunu da getireceğiz.
‘Yürütmenin yargı üzerindeki gölgesini kaldıracağız’
Anayasa Mahkemesi’ne ferdi müracaatlarda temelden incelenen belgelerin yüzde 97 oranında haklı buluyor. Vatandaşlarımız geçmiş olduğu süreçlerdeki mahkemelerin aldığı kararları yanlış buluyor. Devletin birinci derece mahkemeleri, Anayasa Mahkemesi’nin temelden incelediği 100 evrakın yalnızca 3’ünde hakkaniyete uygun bir karar vermiş. Yazık değil mi bu millete? Hakkını arama uğraşı verebilen, bütün yargı evrelerini geçip bir de ‘Anayasa Mahkemesi’ne gidip kişisel müracaat hakkımı kullanacağım’ diyen vatandaşlardan bakıyoruz. Bir de süreç içerisinde yorgun düşen, pes eden vatandaşlarımızın sayısı maalesef çok. Adil yargılanma hakkı ihlal edilen vatandaşlarımızın oranı yüzde 71. Bu yüzde 97’lik ihlal pastasının onun içerisinde de yüzde 71’i adil yargılanma hakkının ihlalidir. Devletin üstünden bu utancı kaldıracağız.
Yargılamaların adil bir formda, makul bir müddette tamamlanması içinde gerekli tüm düzenlemeleri yapacağız. Anayasa Mahkemesi’nin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin aldığı kararların derhal uygulanmasını sağlayacağız. ‘Tanımıyorum’ üzere kelamlar hoyrat periyodun basın arşivine konacak. Yargının bu türlü bir hukuksuzlukta imzası olmayacak. Hukukun üstünlüğünü tesis edeceğiz. Yürütmenin yargı üzerindeki gölgesini kaldıracağız. Yargı mensuplarından parti komiseri üzere davrananların da önüne geçmiş olacağız. Hatasız insanlara, hatalı muamelesi yapanların önüne seti çekeceğiz. Ülkemizin hukukun üstünlüğü endeksindeki yerini de değiştireceğiz.
Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nde Türkiye 139 ülke ortasında 117’nci sırada. En tabandaki ligde. Bu ülkeye, bu ülkenin vatandaşlarına yazık. Hukukun üstünlüğünün neredeyse sıfırlandığı bir ülkeyiz. Türkiye’yi bu hukuk standartları konusunda en üst lige çıkartmayı hedefleyerek yürüyeceğiz. Atacağımız adımların bir kısmı çabucak, bir kısmı 90 gün, bir kısmı 180 gün, bir kısmı 360 gün lakin yapacağız zira gayelerimiz çok net. Ne yaptığımızı ne yapacağımızı da çok âlâ biliyoruz. Bütün bu hazırlıkları Türkiye’nin birinci sınıf, en güzel hukuk gruplarıyla yapıyoruz. Böylece demokratik gerilemeyi de daima birlikte durdurmuş olacağız. Ülkemizi daima birlikte tam demokratik hukuk devleti yapacağız.”
Eylem planının detaylarını DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Siyasetleri Lideri Mustafa Yeneroğlu paylaştı. Yeneroğlu şunları söyledi:
‘Barolar siyasete karışamaz üzere yaklaşımlar hukuk devletinden uzak’
“Barolar siyasete karışamaz üzere yaklaşımlar hukuk devletinden uzak bir zihniyetin tezahürüdür. Barolar doğal ki konuşacak. Baroların hukukun üstünlüğünden öbür bir ideolojik yaklaşıma tabi olmalarını yanlışsız bulmuyoruz. Hâkim ve savcıların mesleğe girerken öncelikle Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’ndan aldıkları puana nazaran birinci elemeleri yapılacak. Sonra çoktan seçmeli bir yazılı imtihan yapacağız. Çoktan seçmeli imtihandan geçen adayları bu sefer ikinci kademede, klasik sorulardan oluşan, muhakeme yeteneklerini ölçen bir imtihana tabi tutacağız. Böylelikle başarılı, nitelikli bir hukukçu hiç kimseden referans almadan mesleğe girebilecek. Dahası meslek hayatı boyunca kendini birilerine manevi bir borç ödemek zorunda hissetmeyecek.
‘Bütün yüksek mahkemelerde cinsiyet kotası öngöreceğiz’
Hâkimler Şurası ile Savcılar Şurası üyelerinin misyon mühletini 6 yıllık tek seferle sınırlayacağız. Üyelerin en az yarısının TBMM tarafından ve siyasi tarafsızlığı sağlayacak formda üçte iki nitelikli çoğunlukla seçilmesini temel alacağız. TBMM tarafından seçilecek adayların kamuya açık bir biçimde mülakata tabi tutulmasını sağlayacağız. Hem Yargıçlar Kurulu’nda hem Savcılar Kurulu’nda ve hem de bütün yüksek mahkemelerde cinsiyet kotası öngöreceğiz.”