4.6 milyar dolar sıcak para gitti: 2022’de kaçan kaçana…

Döviz kurlarındaki oynaklık ve kredi risk priminin (CDS) 800 puanın üzerine yükselmesi nedeniyle yılın birinci 5.5 ayında pay senedi piyasalarından 3 milyar 4 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetlerinden de (DİBS) 1 milyar 589 milyon dolarlık yabancı çıkışı oldu. Bu sayı, Hazine ve Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın vazifeden ayrıldığı geçen yılın yaklaşık 11 kat üzerinde.

Ekonomik göstergelerde bu yıl hızlanan bozulma, Türkiye’den yabancıların çıkışını hızlandırdı. Yılın birinci 5.5 ayında toplam 4 milyar 593 milyon dolar olarak gerçekleşen sıcak para çıkışı, geçen yılın yaklaşık 11 kat üzerinde. 2020 Kasım ayında Hazine ve Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın misyona gelişiyle birlikte Türkiye’ye 10 milyar dolarlık yabancı girişi olmuş, 2021 Mart ayında misyondan ayrılmasına karşın yılın toplamında para çıkışı yalnızca 400 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.

Haziranda rekor çıkış

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yayınladığı menkul değer istatistiklerine nazaran, 3-10 Haziran tarihleri ortasında da pay senedi ve DİBS’te büyük bir çıkış gözlendi. 3 Haziran haftasında 130.1 milyon dolar olan yurt dışı yerleşiklerin pay senedi meblağı 10 Haziran haftasında 316.1 milyon dolarlık çıkışa dönüştü. DİBS’te ise 3 Haziran haftasında 1.6 milyon dolar olan çıkış, 10 Haziran haftasında 85 milyon dolara yükseldi.

Finansal piyasalar uzmanı İris Cibre, pay senedi piyasalarından 6 ayda 3 milyar 4 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetlerinden de (DİBS) 1 milyar 589 milyon dolarlık yabancı çıkışı olduğunu belirterek, sıcak para kaçışının nedenlerini şöyle sıraladı:

Döviz kurlarındaki oynaklığı risk olarak görüyorlar

“Yabancıları kaçıran en kıymetli nedenlerin başında döviz kurlarındaki oynaklık geliyor. Yabancılar vade sonunda kurların ne olacağını bilemediği için bunu büyük bir risk olarak görüyorlar. Ayrıyeten Berat Albayrak’ın 2020 Mayıs ayında yaptığı atakla Londra piyasasında Türk Lirası’na getirilen kısıtlamayla paralarını almakta zorlanmaları da telaşa yol açıyor. CDS oranlarının 800’lerin üzerinde seyretmesi de öteki bir telaş nedeni. Olağan dış ticaret açığındaki yükselme, dövize baskının artacağı beklentisi üzere nedenlerle de sermaye kaçıyor.”

Borsa İstanbul’da yabancı hissesi taban seviyede

Cibre, Borsa İstanbul’da yabancı takas oranının yüzde 33.78’e kadar düştüğünü de belirterek, bunun 2004 yılından bu yana en taban düzey olduğunu vurguladı. 2004 yılında pay senedi piyasasındaki yabancı hissesinin yıla yüzde 54.62 ile başladığını, yıl sonunda yüzde 66’ya çıktığını söyleyen Cibre, 2019’da bu oranların sırasıyla yüzde 65-59, 2020’de yüzde 61-49, geçen yıl ise yüzde 49-40 olarak gerçekleştiğine dikkat çekti.