Gazeteci, muharriri ve Çağdaş Gazeteciler Derneği’nin başkanlığını yapan Mustafa Ekmekçi, ömrünü yitirişinin 25. yıldönümünde hasretle anıldı.
Gazeteci, muharrir ve eski Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Genel Lideri Mustafa Ekmekçi, vefatının 25’inci yıldönümünde mezarı başında anıldı. Eşi Aldoğan Ekmekçi, Mustafa Ekmekçi’nin daima emeğin ve işçinin yanında olduğunu belirterek, “Kalemini özgür tutan, bütün insanları eşit gören biriydi” dedi. Mustafa Balbay, “Hukukun, hakkın sonuna kadar takipçisi bir insandı” derken Rahmi Yıldırım da “Ekmekçi, aydın bir insan olarak cumhurbaşkanından en sade beşere kadar herkese eşit yakınlıkta bir gazeteciydi, örgütlü çabaya inanan işçi bir gazeteciydi” diye konuştu.
Mustafa Ekmekçi, vefatının 25’inci yıl dönümü hasebiyle Ankara’da bulunan Cebeci Asri Mezarlığı’ndaki mezarı başında bugün anıldı. Anmaya, Ekmekçi’nin ailesi, birlikte çalıştığı gazeteciler ve ÇGD üyeleri katıldı.
‘Kalemini özgür tutan, bütün insanları eşit gören biriydi’
Ekmekçi’nin eşi Aldoğan Ekmekçi, şöyle konuştu:
“25 yıl oldu. 26 Haziran personel yürüyüşünde karar verdik biz evlenmeye, bu türlü bir anısı var. İnsan olarak çok yeterliydi, insan ortasında ayrım yapmadı. Bir gece saat 03:00’te kalktı, gidiyor; ‘Hayrola nereye gidiyorsun’ dedim. Hayat bayanlarında biri, ‘Polisler bizi rahatsız ediyor’ diye telefon etmiş, gece 03:00’ta kalktı ve oraya gitti. O hanım sonradan emekli oldu. Zira ‘Onlar da bir iş yapıyor, emek harcıyor’ diye bakabilen biriydi. Yeniden sağcı gazetecilerden biri, ‘Nataşa’nın oğlu’ diye yazdı. Uğur (Mumcu) da daha ölmemişti. Bize gelip, ‘Abi bana vekalet ver, bunlardan tazminat alayım’ dedi. ‘Vermeyeceğim Uğur, şayet Nataşa da bir anaysa, bayansa benim ona hürmetim sonsuz, herkes benim Fatma Hanım’ın oğlu olduğumu bilir, Nataşa’ya saygısızlık edemem’ dedi. Kalemini özgür tutan, bütün insanları eşit gören biriydi. Bayanlara farklı bir sevgi duyuyordu, zira onların okutulmadığını düşünüyordu. Kendisi beş kardeş; babası üç oğlanı okutmuş, iki kızı okutmamış. Kendini daima onlara karşı borçlu hissetti.”
‘Zor durumdayım diyen herkesin yanında olmaya çalıştığını biliyorum’
Mustafa Ekmekçi’nin kızı Hasret Ekmekçi, babası ile ilgili şunları söyledi:
“Biz onun eksikliğini her gün hissediyoruz lakin biliyoruz ki herkes onu tıpkı biçimde hatırlıyor. Ben, 25 yaşımdaydım onu kaybettiğimde, artık 50 yaşımdayım. Babamla geçirdiğim yıl kadar onsuz geçirdiğim yıl oldu. Üç yıldır Almanya’da yaşıyorum, orada da babamın çok farklı dostları ile karşılaştım. Çok farklı ve özel bir insandı. Bir defa bile babamın kuşkuya düştüğünü, bir beşere yardım etmek için ‘acaba bu gerçek değil midir’ diye düşündüğünü bilmem. ‘Zor durumdayım’ diyen herkesin yanında olmaya çalıştığını biliyorum. Bana da babam yaşamıyormuş üzere gelmiyor, biliyorum yanımızda. Onu torunlarında yaşatmaya çalışıyoruz.”
‘Hukukun, hakkın sonuna kadar takipçisi bir insandı’
Gazeteci ve siyasetçi Mustafa Balbay da şöyle konuştu:
“Önceki gün Başşehir Üniversitesi’nde bir konferanstaydım. Konferanstan sonra Mehmet Haberal, ‘Üniversiteyi gezdireyim’ dedi ve kelama şöyle başladı; ‘Bu inşaatlar, biz harç kararken Mustafa Ekmekçi, ne yaptın göreyim diye geldi’ dedi. ‘Ana binanın önüne geldi, bu ne vakit bitecek dedi’. ‘3 ay sonra eğitim yılı başlıyor, burada ders vereceğiz’ demiş. Ekmekçi, ‘Sen bunu başarırsan ben de burada kağıt kalemle öğrenci olacağım’ demiş. Üç ay sonra bina bitmiş, Ekmekçi de gelmiş bir öğrenci üzere burada oturmuş. Haberal, ‘Bu adam verdiği kelamı tuttu’ demiş. Ekmekçi, bugün Ankara’daki binalarda, parklarda, bahçelerde, emekliliğini kazanmış insanlarda, öğrencilerde, gözaltından çıkan insanlarda yaşamakta. Yalnızca yazı yazmakla ilgilenmezdi, fikri takip deyince birinci akla gelen isimlerdendi, bırakmazdı peşini. Ben Ankara temsilciliğim devrinde insan ilgilerimi, haber kaynaklarımı Mustafa Ekmekçi ile zenginleştirdim. Zira odasında biri varsa ‘Mustafa gel, tanışman lazım’ kederi. Gazetecilik biraz ferdî bir meslek lakin Ekmekçi bunu bir grup oyunu olarak yapardı. Son olarak; bir kişi gözaltına alınmış gece yarısı, Ekmekçi gazeteyi arar, ‘Bunları haber yapın’ diye. Emniyeti, ‘Niye orada tutuyorsunuz’ diye arıyor. Ailelerini, ‘Merak etmeyin’ diye arıyor. Baroyu, ‘Avukat yollayın’ diye arıyor. Hukukun, hakkın sonuna kadar takipçisi bir insandı.”
‘Mustafa Abi’nin bütün hassaslıklarını, birebir biçimde sahiplendik’
Cumhuriyet Gazeteci Ankara Temsilci Sertaç Eş de şunları söyledi:
“Öğretmenler, köy enstitüleri onun için çok kıymetliydi. Hatta birçok öğretmen, onu öğretmen bilirmiş. Onunla çalışırken buna ben de şahit oldum. Bizim öğretmenlerimiz var; Yunus Nadi, Ender Nadi, İlhan Selçuk üzere. Geleneğimiz çok sağlam. Mustafa Abi’nin bütün habercilik, gazetecilik, demokrasi arayışlarında hassaslıkları hepimizin hassaslığı. O periyotta bize hem yaşadı hem birtakım şeyleri öğretti… Mustafa Abi’nin bütün hassaslıklarını, bütün önceliklerini tıpkı halde sahiplendik ve bu bayrağı taşımak bizim misyonumuz, yere düşürmeyeceğiz.”
‘Bizlere de bedelli deneyimler bırakmış biridir’
Çağdaş Gazeteciler Derneği Genel Lideri Can Güleryüzlü, şöyle konuştu:
“Her yıl buraya gelişimizde, burada şahit olduğumuz özel hisler paylaşılıyor. Benim de şahsen yaşadığım özel his şu; Mustafa Ekmekçi üzere örgüt şuurunu, toplumsal hayatı aydınlanma, demokrasi ve emek çerçevesinde örgütlemeye çalışan bir şahsın genel başkanlığını yaptığı bir örgütün modülü olmak, orada emek vermek ve çabasını devam ettirmek çok özel bir duygu… Mustafa Abi, öngörülü ve bu alanın aslında özgür ve bağımsız bir toplum, ömür için var olması gerektiğini; basının küçük hesaplar, karlar, çıkarlar için değil özgürlükler uğruna yapılması gerektiğini, gazeteciliğin ve bu istikamette de bir örgütün varlığını önemseyip, ileri yaşında bunun sorumluluğunu alıp ve bizlere de kıymetli deneyimler bırakmış biridir.”
‘Ekmekçi’nin ismi vefatın değil ömrün ismi, geleceğin ismi demektir’
Avukat Halit Çelenk’in kızı Serpil Çelenk Güvenç ise şunları söyledi:
“Ekmekçi’yi anmak, hayatı, halkı anmak demek. Bu yıl 50’nci yılını yaşadığımız idamlarda Denizlerin halk sevgisini, bağımsızlık kanısını anmak demek. Yani geleceği görmek demek. Ekmekçi, bu türlü bir vefayı; gençlerin, devrimcilerin verdikleri çabanın bütün kademelerini kendine misyon edindi ve büyük bir vefa ve inançla yazdı, çizdi, bugünlere aktardı. Artık biz mezar başında üzere görünsek de bu mezar, Ekmekçi’nin ismi, vefatın değil ömrün ismi, geleceğin ismi demektir. Onun için biz, gelecekteki bütün hoş kıymetlerin, halk için sınıfsız, sömürüsüz, bir toplum kurmak üzere hoşlukların yaşanmasını aslında daima bir arada bir kere daha dillendiriyoruz. Onun için ‘Ekmekçi yaşasın’ değil, ‘Ekmekçi yaşıyor’ diyorum.”
‘Örgütlü çabaya inanan işçi bir gazeteciydi’
Gazeteci Rahmi Yıldırım da şöyle konuştu:
“Şair her ne kadar ‘Yirminci yüzyılda bir yıl sürer vefat acısı’ dediyse de her mevt bir yılda unutulmuyor. Birtakım vefatlar var ki onu yaşayanlar, son nefesini verene kadar onu özümsemezler. Ekmekçi Abi’mi vakitsiz kaybettik. Mustafa Ekmekçi deyince yüzüme bir gülümseme yayılıyor, isminin bende uyandırdığı hislerle. Örgütsel uğraşta de halefimdi, bunu espri maksatlı söylerim, kendisinden feyz aldığım bir büyüğümdü. Çağdaş Gazeteciler Derneği’nde genel başkanlık misyonunu ona devretmiştim. Evre teslimde bir tevazu sahibiydi. O tarihte 60’ın üzerinde olmasına ve ben de onun yarı yaşında olmama karşın benden misyonu almak istemedi. Mustafa Ekmekçi, ileri yaşına rağmen emek gayretinin, kurtuluşunun, zaferinin lakin örgütlü çaba ile olacağını kabul etmiş biridir. Ekmekçi, aydın bir insan olarak cumhurbaşkanından en sade beşere kadar herkese eşit yakınlıkta bir gazeteciydi, örgütlü uğraşa inanan işçi bir gazeteciydi.”
‘Onu, anarken yaşatıyoruz’
Merasimde konuşan Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı Lideri Erdal Atıcı, şunları söyledi:
“Onu, anarken yaşatıyoruz. Asıl emelimiz, onu anmaktan çok yaşatmak, genç jenerasyonlara tanıtmak, hatırlatmak. Zira bir geçmişiniz yoksa geleceğinizi kurmakta zorlanırsınız. Geçmişe dokunmadığınız vakit gelecekte hiçbir şey yapamazsınız. Sizlere bakarken geçmişi hatırladım; Aldoğan Hoca’mın oturduğu yerde Halit Çelenk, Muzaffer İlhan Erdost, Şekibe Hanım üzere kıymetler oturuyordu. Her birini kaybettik lakin bizlerde yaşıyorlar. Ekmekçi öldüğü vakit, biz öğretmenler için bir pencere kapandı. Ekmekçi’nin öğretmenler yanında çok daha farklı bir yanı vardı. Bizim vakıf sürecini, köy enstitülerini, yaşadıkları dramları, sürgünleri, kıyımları daima köşesine taşıdı ve kamuoyuna onların kaygılarını, problemleri taşıdı. Biz de bir öğretmen vakfı olarak bu vazifesi yerine getirmeye çalışıyoruz.”
‘Mustafa abi ne kadar haksızlığa uğrayan herkese ses verdi’
Ankara Cumhuriyet Okurları Temsilcisi Nejdet Özer de şöyle konuştu:
“Her ne kadar CMOK’ların kuruluş tarihi 1995 yıllı olsa da birinci kurucusu Mustafa Ekmekçi’ydi. Nerede Cumhuriyet okuru varsa kesinlikle bilir, hepsini köşesinde yazardı. Biz, onlarla bir ortaya gelmesek de kesinlikle bilirdik. Mustafa Abi, ne kadar haksızlığa uğrayan Cumhuriyet okuru varsa hepsinin sesi oldu, hepsine ses verdi. Bir ilçeye Cumhuriyet gazetesi gitmiyorsa biz onu Mustafa Abi’ye yazardık, o da köşesinde o mevzuyu gündeme getirir ve o sorunu çözerdi.”