Özel bir hastanede Genel Cerrahi Bölümü’nden Doç. Dr. Fatma Ümit Malya, pestisitlerin meme kanseri için önemli risk oluşturduğunu ifade etti.
Pestisitlerin tarım sektöründe kullanılan ve ürünlerin zararlı böceklerden korunmasını sağlayan maddeler olduğunu ifade eden Doç. Dr. Malya, şu ifadeleri kullandı:
“Her 8 kadından birinin hayatı boyunca meme kanserine yakalanma riski vardır. Yapılan çalışmalara göre, meme kanserinin sadece yüzde 5 ila 10’unun genetik olmasıyla birlikte meme kanseri oluşumunda çevrenin ve kişinin yaşam tarzının önemi oldukça yüksektir. Obezite, hareketsiz yaşam ve alkol kullanımı gibi faktörlerin meme kanseri için büyük risk oluşturduğu vurgulanır.
“PESTİSİTLERİN MEME KANSERİ İÇİN FEVKALADE ÖNEMLİ RİSK OLUŞTURDUĞU TARTIŞILMAKTADIR”
Öte yandan çevre kirliliğine yol açan maddelerin meme kanseri ile olan ilişkisi son dönemde gündeme gelmiştir. Özellikle son dönem yapılan çalışmalarda organik ürünlerle beslenmenin menopoz sonrası meme kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir. Buradan hareketle pestisitlerin meme kanseri için fevkalade önemli risk oluşturduğu tartışılmaktadır.
“TÜM İNSANLAR RİSK ALTINDADIR”
Tarımda en yaygın olarak kullanılan böcek öldürücü organofosfatlar klorpirifos ve asefattır. Ancak bu maddeler sadece bu böceklere değil etraflarında bulunan diğer canlılara da zarar vermektedir. Örneğin kuşlara zarar vererek ölümlerine yol açmakla birlikte havaya da karışır. Amerika’da yapılan bir çalışmada bu maddelere ait izler birçok kişinin idrar analizlerinde saptanmıştır. Tarım çalışanlarının daha fazla pestisitlere maruz kaldığı düşünülse de aslında besinler yoluyla tüm insanlar risk altındadır.
“EN YAYGIN OLARAK TESPİT EDİLDİĞİ BESİNLER BESİNLER FASULYE, KARPUZ, PATATES VE DOMATESTİR”
Pestisitlerin en yaygın olarak tespit edildiği besinler fasulye, karpuz, patates ve domatestir. Meme kanseri oluşumunda hormonal dengede olan bozulmalar da özellikle kandaki östrojen miktarını arttıran faktörler etkilidir. Pestisitlerin de özellikle endokrin sistemi üzerinde etkilerini belirten çalışmalarda bazı kanser türleriyle ilişkili olabileceğini göstermiştir. Lenfoma, erkekte prostat kanseri ve kadında meme kanseri olarak karşımıza çıkar. Bu sonuçlar deneysel çalışmalar olarak daha belirgin şekilde karşımıza çıksa da son dönemde yapılan epidemiyolojik çalışmalarda insanlar üzerinde de bu etki gözlemlenmiştir. Dünya Sağlık Örgütü özellikle Birleşmiş Milletler ile beraber dünya genelinde pestisit kullanımını azaltmaya yönelik çalışmalar yürütmektedir.”
“BESİNLERİMİZİ ÇOK İYİ YIKAYARAK TÜKETMELİYİZ”
Pestisitlerden korunabilmek için Doç. Dr. Fatma Ümit Malya, şu ifadeleri kullandı:
“İlk başta tükettiğimiz gıdaların mümkün oldukça doğal ortamda yetişmiş organik ürünler olmasına özen göstermeliyiz. Bir diğer önemli nokta ise besinlerimizi çok iyi yıkayarak tüketmeliyiz, böylece bu zararlı maddelere maruz kalma ihtimalimizi azaltacaktır.
SİRKE YERİNE KARBONATLI SU
Doğru bilinen yanlışlardan birisi de sebze ve meyveleri sirkeli suda bekletmenin pestisitlerden arındırmada faydalı olacağıdır. Sirkeli su mikroorganizmaları uzaklaştırmada etkili olabilir ancak pestisitlerden arındırmada belirgin bir etkisi bulunmaz. Sirke yerine ise bir tatlı kaşığı karbonatlı suda bekletmek faydalı olabilir. Pestisitlerden kurtulabilmek için meyveler bolca yıkanmalı ve kabuğu soyularak tüketilmelidir, sebzeler ise karbonatlı suda bekletildikten sonra bolca suda yıkanmalıdır.”