Yaptırımlar… Putin’in ruble ile doğalgaz satma ısrarı devam ederken, ABD’nin Rusya’nın gelirlerini ve rezerv kaynaklarını bloke etme konusundaki sert teşebbüsleri sürüyor. Biden, Rus ordusunun Ukrayna’daki hareketleri karşısında daha sert yaptırımlar davetinde bulundu. ABD hükümeti, Rusya’nın bankalardaki dolarlarını bloke ederek, Rusya’nın elindeki finansal istikrar ve tahvil ödemeleri için kullanabilecekleri çok az kaynak bırakmayı hedefliyor. Rus petrolünün mümkün bir yasaklanması ise, Rusya’nın gelirlerini de bloke edici bir tesir yapacaktır.
Strateji… Ateşkes olgusu şu anda gereğince beslenebilen bir haber değil. Ukrayna, Rusya’nın ülkedeki askeri varlığının son bulmasını istiyor. Rusya’nın ise ülkeyi “blitzkrieg” ile geçirememesi ve hükümeti devirememesi nedeniyle alanda taktik değiştirmesi olası. Lakin Rusya, dünya kamuoyu üzerinde artık işgalci bir ülke izleniminde ve olumsuz bir imaj çiziyor. Bu nedenle, diplomatik manada yalnız kalmamak için Çin üzere bir partnerle işbirliği yapmak durumunda. Bu da demokrat ve anti-demokratik rejimler ortasında yeni karşı bloklar oluşması manasına geliyor. ABD için hala Rusya stratejik açıdan, Çin ise hem ekonomik hem de stratejik açıdan düşman devletler.
Rusya – Hindistan ve Çin – Hindistan… 1970’lerdeki stratejik konumlanmada Hindistan’ın, ABD ve Çin ile diplomatik yakınlaşma içerisindeki Pakistan’a karşı güçlü bir müttefik edinme dileğiyle Sovyetler birliği ile bir dostluk ve işbirliği mutabakatı imzalaması, bu stratejik paydaşlığı başlatmıştı. Bu, Hindistan’ın Soğuk Savaş sırasındaki evvelki bağlantısızlık konumundan değerli bir sapmaydı ve 1971 Hint-Pakistan savaşında bir faktördü. Antlaşmanın mühleti 20 yıldı ve 8 Ağustos 1991’de 20 yıl daha yenilendi. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının akabinde muahedenin yerini 20 yıllık Hint-Rus Dostluk ve İşbirliği Antlaşması aldı.
Çin ile olan durum ise karışık. Hindistan, bölgedeki ve hudutlardaki istikrarsızlıktan Çin’i sorumlu tutuyor ve güvenlik tehdidi olarak görüyor. Yani Çin ile ilgiler pek dostça değil, bu nedenle de Hindistan’ın Rusya ile olan hususta istikrarlı bir tavır sergilemesi anlaşılabilir bir durum. Zira Çin’in diplomatik ve stratejik olarak pek de güçlenmesini ve merkezi bir pozisyon elde etmesini istemiyorlar. Ukrayna olayına ise, acil bir ateşkesin yanı sıra diplomasiye ve diyaloğa geri dönüşün ehemmiyeti konusunda bir yaklaşım sergiliyorlar.
Sonuç? Rusya, güçlü partnerleri yanına çekmek ve Rus petrolünün Batı tarafından alınmasının yasaklanması durumunda petrolünü satabilecek büyük oyuncular ikamesi yaratmak istiyor. Bu nedenle Batı dışındaki oyunculara önemli indirimlerle petrol satması kelam bahsidir. Dünyada bu kadar büyük talebi yaratabilecek ülkelerde başta akla Çin ve Hindistan geliyor. Venezuela ve İran’ın, bu atılıma karşılık ABD tarafından oyuna döndürülmek istenmesi de kritik. Fakat Viyana mutabakatı yeniden tıkanmış durumda ve hem İran, hem Venezuela anti-Amerikan rejimler. ABD, rakiplerini finansal sistemden soyutlamak, ekonomik olarak zorlamak ve Çin merkezli ticaret ağını kendi merkeziyetine almak istiyor.
Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı